Haftanın Kitabı'nda Ceyhan Usanmaz, yaşam sevincinin 'salınmanın' örnekleriyle anlatıldığı Wilhelm Schmid'in "Salınmak: Hayattan Sevinç Duyma Sanatı" adlı kitabı üzerine konuşuyor.
Dijital dünyanın anahtarı olarak nitelendirebileceğimiz akıllı telefonlarla "ilişkimizi" zaman zaman sonlandırma noktasına gelebiliyoruz – sanki tek suçlu oymuş gibi. Deniz kıyısındaki sakin bir kasabaya bir gün mutlaka yerleşme arzusu gibi, yalnızca telefon özelliğine sahip bir telefon alma iradesini göstermeye ramak kalıyor hatta! Çünkü akıllı telefonların sunduklarına (sosyal medya gibi) karşı herkes bizi ciddi bir şekilde uyarıyor. Elimizdeki kitabın yazarı Wilhelm Schmid de bu isimlerden biri. Sosyal kanallarla kesintisiz temas halinde bulunmanın, kaçınılmaz olarak insanı tüketeceğini söylüyor örneğin. Bu aletlerin aralıksız kullanımının, hayatı artık hissetmeme duygusuna sebep olacağını... Haksız olduğunu söylemek zor. Üstelik, yalnızca tespitte bulunmuyor Wilhelm Schmid, eyleme geçmenin yolunu da gösteriyor. İşte bu durumun üstesinden gelmenin yolu olarak da sunduğu şey, salıncakta sallanmak!
Salıncak elbette bir metafor... Wilhelm Schmid, kitabı boyunca bu metafora sadık kalarak, her bir bölümü bir salıncağın salınım aşamaları şeklinde kurguluyor ve her şeyi akışta tutmaya çabalamak yerine, hem güzelliklerle hem gerilimlerle barışık bir halde 'salınmanın' yaşam sevincinin ön koşulu olduğunu örnekler eşliğinde tartışıyor. Diğer bir deyişle bir orta yol bulmaya çalışıyor, bir denge arayışında... Ya da, felsefe disiplininden gelen bir isim olduğu için, felsefenin o kadim öğüdüne dayanıyor da diyebiliriz: ölçülü olmak. Gereğinden fazla ile gereğinden az arasında gidip gelmek... Buradan yola çıkarak; yaşamaktan her an sevinç duyma beklentisinin bir yanlış anlama olacağı sonucuna da varıyor, her şeyi bir defada elde etmeyi istemek yerine kolayca halledilebilecek küçük aşamalara bölme yöntemine de ulaşıyor, fazlaca narsisizme dalmadan insanın kendi benliğiyle dost olmasının getireceği avantajları da sıralıyor.
Bu çerçeveden bakınca, Wilhelm Schmid'in şu sorusu daha bir anlam kazanıyor kesinlikle: Hayatta ihtiyacımız olan şey, tam da salıncakta sallanmak değil mi?
Wilhelm Schmid
Salınmak: Hayattan Sevinç Duyma Sanatı
çev. Tanıl Bora
İletişim Yayınları, 2024, 87 s.