Kamusla Güreş

Kolektif (Sıfat): Uzlaşma, Paylaşma, Görmek,Görülmek, Almak, Vermek

 Eylem (İsim):Protesto, İsyan, Devrim, Anarşi, Efelenmek, Yürüyüş

Mağdur ve Menfur (Sıfat): Tekinsizlik, Öteki, Önyargı, Merhamet

Sokak (İsim): Dış, İç, Değişim, Kimlik

İlk  programımızda ''Sokak''ı, içeriden ve dışarıdan bakılışı, geçmişten bugüne değişimi ve bir karakter olarak yaşantının içindeki yeri ile ele aldık. 

Zaman (İsim): Yarış, Çare, Görecelik

"Kayıp Zamanın İzinde" giderken çaldığımız kapılarda yüzü sürekli değişse de gücü ve etkisi azalmayan zamanın içinden geçtiğimiz bir program... Bu yayın döneminin son programı.

Yağmur (İsim): Bereket, kıtlık, Romantizm, Şairanelik

Ürün ve bolluk getiren ya da sel olup canlar alan yağmurun, ruhtaki, edebiyattaki, resimdeki yansımaları...

Vahşi (isim, sıfat): İçgüdü, Saldırganlık, İd, Özgürlük, Eğitilmemişlik, Doğallık, İlkel, Kapitalizm

Bir kaplan ya da ilkel (!) kabile üyesi mi vahşi yoksa çevreyi yok eden, ırklar ve etnisiteler arasında ayrım yapan, savaşlar çıkarıp kendi türünün mahfına neden olan medeni (!) insan mı? "Kim vahşi?" sorusunun gittiği yerlerde dolaşıyoruz. 

Uyku (isim): Kaçış, Farketmeme, Kandırılma, Körlük, Keyif, Dinlenme

Dinlendirici uykudan çevrede olup bitenleri görmeme körlüğüne, uykunun türlü tanımı arasında bir gezinti...

Toprak (isim): 

Verim, doğurganlık, istila, fetih, kan, kutsiyet, mezar, hayat kaynağı, ürün, başlangıç, son

Kanımızın son damlasına kadar savunduğumuz toprağı, içine girmeden önce kan vermeden kan almadan, korumak, paylaşmak mümkün mü sorusunu sorarken vardığımız sözcükler bunlar oldu. 

Şehir (İsim):

Kozmopolit, Bireysel, Miras, Kültür, Hak, Trafik, Göç,  Nüfus, Küresellik

Birileri kaçmaya çalışırken birilerinin hedefinde  sadece gelmek vardır. Taşı toprağı altın şehrin mirasına hak kazanmak için ne yapmalıdır 'kentli? Öncelikle kentli olmak ne demektir? Bunları tartışıp şehir çeşitlerinden, bir şehirle birlikte anılan kavram, kişi ve eserlere gezinirken işte bu sözcüklere vardık. 

Sofra (isim):

Bölüşüm, Birlik, Paylaşım, Aile, Kültür, Adap, Görgü, Bereket, Kural

Eski Türk boylarının şölenlerinden kraliyet sofralarına bir masa başında aileleri, boyları, hanedanları toplayan bir kültür daveti sofra... Rakı sofrasından pikniğe, iftar sofrasından ziyafete, zekeriya sofralarından kahvaltının mutluluğuna sofraların  kuralları, yemekleri ve toplumsal yansımalarıyla sofralara konuk olup çıkardığımız sözcüklerden bazıları....

Radyo (İsim):

İcat, Haber, Eğlence, İletişim, Demokrasi, Özgürlük, Muhalefet, Propaganda, Nostalji, Oyalama

Elektromanyetikten radyoya ışık hızıyla uzanan çizgide; radyonun kâşiflerinden BBC ilkelerine, korsan radyolardan arkası yarına, radyo dalgalarından nostaljik radyo günlerine, kısıtlamalardan bağımsızlığa giden yolda pek çok konudan bahsederek vardığımız sözcükler bunlar... Stüdyoda bu defa bir konuğumuz da var: Ömer Madra

Para (İsim): 

Değer göstergesi, Araç, Amaç, Güç, Yük, Fesat, Rezil, Gübre, Hürriyet, Kölelik, Anahtar, Sağır, Kör, Despot, Mürekkepli bir kağıt parçası...

Paranın bin bir karşılığı ve dünya üzerindeki sonsuz kavram ve metanın para karşılığından yola çıkarak sadece PARA için bir sözlük oluşturulabileceğini düşündük. Varılan sözcüklerden bazıları...

Okul (isim) :

Baskı, Tecrit, Aynılaştırma, Nostalji

Eğitim ve öğretim verirken bazan nasıl  da hapishaneye dönüştüğünü sorguladığımız okulun bir kurum olarak travmalardan kırtasiye malzemelerine, kafamızda açtığı bin bir kapıdan birkaçı... 

Nefret (isim): Ötekileştirme, İletişimsizlik. Nefret tohumları ekip nefret kusan toplumların nefretle kınadığı eylemlerden, nefret türlerine (korkan, hor gören, güç ifade eden, kıskançlıktan kaynaklanan, nefretten kaynaklanan nefret, zulmedenin nefreti, kurbanın nefreti vd...) masaya yatırdığımız bu hastalıklı duygudan bu defa sadece iki kelimeye vardık. 

Mahalle (isim): Aidiyet, Baskı, Güven, Sınır, Birlik, Kaçış, Koruma, Tecrit.  En küçük idari birim oluşundan, insani ilişkilere, baskılara, ayrımlara ve örgütlenmelere kadar uzayan anlamları içinden seçtiklerimiz...

Kamus, sözlük demek. Dilimizin unutulmuş bir yerlerinde "Kamusla güreş olmaz" diye bir söz var. 'Sözcüğün sözlükte bir anlamı vardır, bu tartışılmaz' manasında bir deyiş... Biz, Didem Gürzap ve Kerem Doğan, sözcüklerin alışılagelmiş tanımlarının dışında, yanında yöresindeki diğer anlam ve çağrışımlarını araştırır ve karıştırırken tam da bunun dışında bir yolda ilerliyor. kelimelerle güreşe tutuşuyor, yeniyor, yeniliyor, yenişemiyoruz. Bu yolda, programımızın adına "Kamusla Güreş" koyduk.

12 programı geride bıraktıktan sonra, A'dan L'ye neler yaptığımıza göz atıp seçtiğimiz her sözcükten vardığımız yolları, çıkardığımız kimi anlamları ve bazı stüdyo anılarımızı dinleyicilerimizle birlikte anımsamak istedik. Ve dahi konuşup söyleştiğimiz yüzlerce başlıktan bazı seçmeleri içeren bilgi ve görsellerimiz artık  Açık radyo web sitesinde, onun müjdesini vermek, twitter adresimizi paylaştığımız bir program bu. 

https://twitter.com/kamuslagures

Geçmiş ve gelecek programlarımızın sözcükleriyle ilgili çağrışım, bilgi, kaynak paylaşımlarınızı twitter adresimize bekliyoruz. (Önümüzdekiler için mümkün olduğunca kullanmak, geçmişte kalanları da program bitince (umuyoruz) kitaplaştırmak için...

Liman (İsim)

Karşılama, Uğurlama, Zenginlik, Dışa Açılma, Turizm, Ticaret, Kapitalizm, Sömürge, Terör, Savaş

Liman kentleri New York'tan Hamburg'a, Hong Kong'tan İskenderiye'ye gezerken şehirler ve şiirler arasında ulaştığımız sözcükler...

Kedi (Kedi):

Avcı, Karakter sahibi, Nankör, Esnek, Kutsal, Lanetli, Evcil, Yırtıcı

İnsanın bizi, tezat sözcükler arasında  dolaştıran kediye bakışından geriye yumuşacık patiler, Da Vinci'nin doğanın başyapıtı olarak gördüğü bir estetik ve asla ehlileştirilemeyen bir yan kalıyorbize... Kediden işte bu sözcüklere vardık.

Japonya (isim):

Savaşçılık, Doğa, Onur, Sadakat, Güneş, Deniz, Tezat, Emperyalizm, Devrimci değişim, Uyum, Çalışkanlık, Eğitim, Teknoloji, Atom bombası

Bir yandan Şintoizm dininin temelinde yatan doğayı yüceltirken bir yandan da yoksun olduğu kaynaklar ve savaşçı samuray geleneğinin de etkisiyle saldırgan politikalar izleyen tezatlarla dolu bir büyük uygarlığın bir ucundan tuttuk. Devede kulak seçkimizden çıkan sözcükler de Japon kültürünün kılıç, krizantem tezatını vurgular nitelikte.