Siviller karar verebilir mi?

-
Aa
+
a
a
a

“Problem, başkanlık, yarı başkanlık ya da parlamenter sistemde midir, yoksa Türkiye’deki asker, sivil bürokrasi iktidara çok mu demokratik prensiplerle bağdaşmayan ölçüde fazlasıyla mı sahip çıkmaktadır?”

 

“Şöyle bir şey de var, pek çok hayati konuya sivillerin karar veremeyeceği düşünülüyor. Sadece askerler değil, siviller de böyle düşünüyor.”

Bu cümleler Açık Radyo’da 22.04.2003 tarihli Üçüncü Göz köşesinde Sn. Şahin Alpay’ın konuşmasının sonuna doğru geçti. (Tam metin Açık Site’de yer alıyor biliyorsunuz.) Bunun da Türkiye için çok temel bir demokrasi sorunu olduğu vurgulandı, eğer yanlış anlamadıysam. Kuşkusuz Türkiye’de de ordunun siyaset ve siyasetçiler ile ilgisi sadece ulusal savunma konuları hakkında bilgilendirme amaçlı olmalı. Ulusal savunma ile ilgili teknik görüşlerini, gereksinimlerini bildirmeliler ve tamamen askeri konularda yönetim süreci içinde yer almalılar. Kesinlikle doğru. Bu durumda bunun tersi de doğru. Siviller (gerek bizler, yani sade vatandaşlar, gerek siyasiler ve siyasilerin altında fiilen icraat yapan bürokratlar, teknokratlar) askeri konular dışındaki her konuda politikalar üretmeliler, çözüm önerileri getirmeliler, gelecek planları (kusura bakmayın ama gelecek yazarken bu ülkede, hep gülmekle ağlamak arasında bir ikilemde kalıyorum) yapmalılar. Sanırım buna da itiraz edecek kimse yok.

 

Peki o zaman aşağıdaki sorulara cevap arayalım:

 

İstanbul trafiğine çözüm diye üçüncü köprü önerisini Selimiye’deki 1. Ordu Komutanlığı mı getirdi? İzmir’de Gediz deltasını Güney Deniz Saha Komutanlığı mı mahvetti? Fırtına deresine baraj yapma fikri Trabzon il Jandarma Komutanlığından mı çıktı? Türkiye’de tüm yargı sorunlarının nedeni askeri yargıtay mı? Ör:  Hukuk dilinin sadeleşmesi için yapılacak girişimlere Genel Kurmay Başkanlığı mı engel oldu? Türkiye’deki sağlık sisteminden Gülhane Askeri tıp akademisi mi sorumlu? Akdeniz fokunun, bırakın Akdeniz fokunu Marmara’da neredeyse hiçbir balığın yaşamamasının suçu Deniz Kuvvetleri Komutanlığında mı? Kıbrıs barış harekatından 30 yıl sonra yenilen tarafın ortalama geliri, eğer Türkiye’nin en üst % 20’sinin gelirine eşitse suç sivillerde mi, askerlerde mi? Yatağan termik santralının havayı kirletmesinden Hava Kuvvetleri Komutanlığı mı sorumlu, yoksa bu ülkenin enerji politikalarını oluşturanlar mı?

 

Sağlık, yargı, eğitim, çevre... 

Türkiye’de askerlerden yakınanlar; söyleyin Allah aşkına hangi siviller, hangi konu için ne önerdi ne yaptılar? Türk solu, sağı, ortası, hangisinin ne önerecek hali var? Hangi siviller? Trafik sorunu = aşırı hız diyen siviller mi? Gecekondulaşmayı sağından soluna adeta teşvik eden siviller mi? İttihat ve Terakki’yi internet sitesi sanan gençlerimiz mi? (Olayın detayını Sn. Yalçın Doğan’ın yazısında bulabilirsiniz. Tarihini şu anda anımsamıyorum.) Yarışmada bilemedikleri soru için o tarihte doğmamıştım diyen siviller mi? Seçim yasasını bu hale getiren siviller mi?

Başka ülkenin işgalini ekonomi için fırsat gören iş dünyası mı, medya mı? (Tabii ki hepsi böyle değil.)  En çok sattığı iddia edilen kitabın 100 000 satmasını sağlayacak kadar okuyan siviller mi? Hayatlarında spor diye algıladıkları sadece futbol ve kendi takımlarının kazanması olan siviller mi? Rakip takım seyircisinin olmadığı basketbol maçında kavga çıkarmayı başarıp sahaya pet şişe, çakmak vs atıp daha sonra polis zoruyla tribünden çıkarılan siviller mi? Varoşlardaki düşünceleri sadece biyolojik yaşamlarını sürdürmeye koşullu siviller mi? Türkçe’yi, okumayı, yazmayı askere gidince öğrenen siviller mi? Köşeli siyah ayakkabıları ve ellerinde teknoloji harikası cep telefonları ile aşırı meşgul, ekonomi = borsa diye düşünen erkek kadın yuppi siviller mi? Daha sayayım mı? Hangi siviller Türkiye için ne önerebilir, ne önerdi? Şehrin ana arterine stadyumu diken ve trafiği felç eden siviller mi? Bu stadyumu alkışlayan ve eser yapıldı diyen siviller mi? Rakip takım bir başka ana arterdeki stadını büyütemedi diye yönetimi diğeri kadar başarılı olamamakla suçlayan siviller mi? İnanılmaz gariplikte bir ekonomik sistem yaratılmasına yol açan siviller mi? Sağlık, yargı, eğitim, çevre, hiçbir konuda hiçbir işe yarar, sorunların temeline inebilecek zerrece fikri olmayan siviller mi? Tanrı’ya olan inancımızı gösterme biçimini yönetim biçimine taşımaya çalışan siviller mi? Veya sadece başını örtüyor olmayı gericilik olarak algılayan siviller mi? En sudan konuda bile konuşamayan, tartışamayan siviller mi?

 

Gerçekten yeter artık; hangi siviller?

 

Allah aşkına tüm bu sorunları çözecek öneriler, fikirler, sivillerden çıktı da her sefer askerler mi engelledi? Türkiye’nin nüfus sorununu askerler mi yarattı? Sonra çok gencimiz var diyerek her lise mezununu üniversiteye almaya askerler mi başladı? Bırakın devlet bankalarını özel sektör bankalarını da askerler mi batırdı? Özel sektörün ar-ge yatırımlarını askerler mi engelledi? Her ile havaalanı, her ile üniversite, her ile liman nutuklarını askerler mi attı? Bu nutukları atanlara oy verenler kim? Entellik iddiasında olmayan herhangi bir zeka ürünü espri içeren çok ucuz bütçeli bir film çevirmeyi, böyle bir senaryo yazmayı engelleyenler askeri istihbarat mı? Bıktım artık bu sivil edebiyatından. İnsaf edin, eğer tam Aristo mantığı yürütürseniz bu ülkede sivillerin tamamına her kademede işten el çektirilip askeri bir yönetimin süresiz iş başına gelmesini kabul etmeniz gerekir.

 

Olağan sivil hal

 

Bakın sayın okurlar, size bir olay anlatayım. Benim favori yarışmam “Kim 500 milyar ister?”de gerçekleşti bu olanlar yine. (İşin garibi, inanın o kadar az seyrediyorum ve neredeyse her seyredişimde çıldırıyorum.) Soru, “Soyadı Eczacıbaşı olan fotoğraf sanatçımızın ön adı nedir” şeklindeydi? Cevaplar Şakir, Ara ve iki isim daha. Bayan yarışmacımız joker kullanmak istedi. Sn. Işık “İsterseniz isimleri soyadlar ile eşleştirin” dedi. Yarışmacı Şakir hariç her ismi doğru soyadı ile eşleştirdi ve tabii Ara Güler de dedi. Sonra, “ama Şakir bana hiçbirşey ifade etmiyor” diye ekledi ve cevap olarak Ara Güler’i seçti. O anda çıldırdım. Takıldığım Sn. Şakir Eczacıbaşı’nın bilinemeyişi değil, olur. Ama geride Şakir isminden başkası kalmadı ki eşleştirince. Bakın soruda zaten soyad veriliyor Eczacıbaşı olarak. Cevap nasıl Ara Güler olabilir? İşte, sayın okurlar, Türk sivilinde olur. İyi düşünün bu mantığı yürüten insanın da oy hakkı bir, sizinki de bir. Bu düzeni de askerler kurmadı. İyi düşünün. Bu ülkede değişmesi gerekenler önce sivillerdir.

 

Not: Sayın okurlar, Tanrı aşkına burada vurgulamak istediğim mantığı bu sefer de yazar askeri yönetim istiyor diye algılamayın. Sivillerin başarısızlığı, fikirsizliği ile askeri yönetim istemek farklı kavramlardır.