Güven Güzeldere

Ev hayvanları bizi, bizim onları anladığımızdan daha iyi anlıyor olabilir mi? Kedilerin, köpeklerin bakış açısıyla insanlar. Açık Bilinç’te veteriner hekim, ve hayvan refahı ve davranışları uzmanı Doç. Dr. Yasemin Salgırlı Demirbaş ile konuştuk.

Tilkiler evcilleşebilir mi, tilkiden "ev hayvanı" olur mu? Köpeklerin evrimsel tarihi ve insanlarla ilişkisi, tilkilerden ne şekilde farklı? Açık Bilinç’te, 40 senelik büyük bir Sovyet projesinin hikayesi.

Hayvan hakları nedir, neden gereklidir, niçin toplumsal bir mesele olarak görülmeli? Hayvan sömürüsü, iklim, ekoloji, veganlık. Hayvan-insan ilişkileri serisinin 5. bölümünde, “Türlerin Yaşam Hakkı” programının yapımcıları Işıl Karaelmas ve Melike Dirikoç konuk oluyor.

Diğer ayrımcı tutumlarla benzerlikleri, farkları neler? Türcülük, hayvanların hangi nitelikleri üzerinden savunuluyor? Sorunları neler? Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine bu 4. bölümle devam ediyoruz.

Hayvanlar birer makine mi? Bu iddia nereden ve niçin çıktı, ne anlama geliyor? Makine-hayvanlar görüşünün felsefi ve ahlaki sonuçları neler; bu kimler açısından "kullanışlı" bir görüş? Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine bu üçüncü bölümle devam ediyoruz.

Ülkemizin ilk çağdaş ressamlarından Mihri Müşfik Hanım kimdi, neler yaptı, dünyada hangi eserleriyle tanındı? Vakayiname’de, bilimde ve sanatta kadınlar serisinin üçüncü programında, Nur Güzeldere anlattı.

Mikroskopla görülebilen küçük hayvancıkların keşfi Hristiyanlık dünyasını nasıl ve niçin sarstı? Yaratılış hikayesi; hayvanlarda beden, ruh, rejenerasyon. Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine devam ediyoruz.

Hayvanlar, insanların nesi olur? Uzak-yakın akrabalarımız mı, ötekimiz mi? Açık Bilinç’te: Hayvan zihinleri çalışmaları hangi aşamalardan geçti, şimdi nerede; bu konu felsefi ve etik sorular için niçin önemli?

Ülkemizin ilk doktoralı akademisyenlerinden kimyacı Remziye Hisar kimdi, nasıl yaşadı, neler başardı? Bilimde ve sanatta öncü kadınlar serisinin ikinci programında, Prof. Ali Alpar anlatıyor.

"Babun tipi liderlik sistemi" nedir? Babunlar bazı ortak kararlarını katılımcı bir yöntemle nasıl alıyorlar? Açık Bilinç’te, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçtiğimiz referandumun 4. yıldönümünde, karşılaştırmalı bir analiz.

Cumhuriyet'in öncü kadınları kimler? Neler başarmışlar? Ortak özellikleri ne? Niçin layık oldukları kadar tanınmıyorlar? Bilimde ve sanatta kadınlar serisinin ilk programında gazeteci, yazar Özlem Özdemir anlatıyor.

Lezzete ilişkin yargılar ne kadar nesnel ve/ya ne kadar öznel? Gastronomide doğrular ve kişisel tercihler arasındaki denge nasıl tutturulabilir? Açık Bilinç’te gastronomi uzmanı yazar Vedat Milor, uzmanlığı ve kişisel deneyimleri ışığında anlatıyor.

Bütün canlılar niçin şekerli besinleri sever? Koku evrenimizi belirleyen reseptörlerimiz nasıl çalışıyor? Bireyler arasında farklar var mı? Genetik yapımız, lezzet dünyamızı ne ölçüde şekillendiriyor? Dr. Ömer Gökçümen anlatıyor.

Boğaziçi Üniversitesi elit mi, elitist mi? Elitlik söyleminin rolü ne; siyasette nasıl kullanılıyor? Siyaset bilimciler Aysuda Kölemen (Bard College) ve Ertuğ Tombuş (Humboldt Üniversitesi) ile konuştuk.

Limon insan zihninden bağımsız olarak ekşi midir? Niçin acı severiz? Köpekler de sever mi? Tat hakkında nesnel doğrular var mı? Açık Bilinç’te, lezzete dair felsefi, bilimsel, ve pratik sorular serisine bir giriş yapıyoruz.

Tütü, korse, ayak bağı: Kadınlar için erkeklerin tasarladığı aksesuarlar. Bale tarihinde giysilerin tasarımı, kadın hakları konusunda ne söylüyor? Açık Bilinç’te Prof. Pınar Aydın O'Dwyer ile konuştuk.

Kadın hareketinin dünyada ve Türkiye'de ulaştığı yer, bugünü ve yarını. Kadınların hak mücadelesinde erkeklerin yeri ne olmalı? Sorunlar, öneriler, olası çözümler. Açık Bilinç’te gazeteci ve yazar Elif Key ile konuştuk.

Vakayiname’de sosyal psikoloji açısından grup dinamikleri, güç eşitsizliği, ve kutuplaşmayı Prof. Melek Göregenli anlattı.

"Değerler" nedir? "Değerler" ile değer yargılarının farkı. "Değerler" konusu, toplumsal kutuplaşma açısından niçin önemli? Ülkemizde Felsefe alanının gelişmesi için en çok emek vermiş akademisyenlerden, Türkiye Felsefe Kurumu başkanı Prof. İoanna Kuçuradi ile konuştuk.

Feminizm nedir? Dünyada, Osmanlı'da ve Türkiye'de kadın hakları hangi aşamalardan geçti? Kadın hareketinin bugünü ve yarını. Açık Bilinç’te, hukukçu, siyasetçi, kadın hakları aktivisti, aynı zamanda söz yazarı, besteci, ve belgesel film yapımcısı Filiz Kerestecioğlu anlatıyor.

Boğaziçi Üniversitesi'nde neler oluyor? Öğrencilerin ve öğretim üyelerinin yaklaşık bir buçuk aydır sürmekte olan haklı mücadelelerini, Doç. Dr. Zeynep Uysal ve Türkü Sakarya aracılığıyla, kendilerinden dinliyoruz.

Vitaminler ve besinsel katkı maddeleri yararlı mı, gerekli mi? Bilimsel çalışmalar ne diyor? Tıp sektöründe metalaşma ve sahtekarlık. Kardiyoloji ve İç Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Mehmet Emin Korkmaz ile konuşuyoruz.

Covid-19 ile birlikte Letarjik Ansefalit ("Uyku Hastalığı") salgını da kapımızda olabilir mi? Tıp tarihçisi Doç. Dr. Fatih Artvinli, yüzyıl öncesinin arşivlerini inceleyerek yorumladı.

Hukuk sistemlerinde mahkemeler arasında uyum niçin önemli? "Alt mahkemeler" bağlayıcılık ilkesine uymamayı seçebilir mi? Anayasa hukukçusu Doç. Dr. Tolga Şirin ile konuşuyoruz.

Ülkemizde yolsuzluk ve talan ekonomisi, nasıl bir danışıklı dövüş çarkıyla işliyor? Siyasi otoriterleşmeyle perçinlenen bu döngü kırılabilir mi? Sabancı Üniversitesi öğretim üyesi siyaset bilimci Dr. Berk Esen anlattı.

Artıları ve eksileriyle Neuralink projesi: Vaat ettikleri, yapabilecekleri, yapamayacakları. Beyninize bir Neuralink taktırır mıydınız, taktırmalı mısınız? Siborg teknolojileriyle şekillenen geleceğimiz. Neuralink serisini noktalıyoruz.

Türkiye'de ana akım medya nasıl bir dönüşümden geçti, şimdi ne durumda? Sosyal medya alternatif bir alan sağlıyor mu? Genç gazeteci adaylarına öneriler. Deneyimli gazeteci Nevşin Mengü ile konuşuyoruz.

Hayatınızın kalanını sanal gerçeklik içinde ama hayal ettiğiniz gibi ve mutlu olarak geçirmeyi tercih eder miydiniz? Matrix (I) filminde ve Black Mirror dizisinde de işlenen bu ihtimali, Robert Nozick’in “Deneyim Makinası” başlıklı düşünce deneyi ile felsefi bir soru olarak ele alıyoruz.

Vakayiname’nin 15 Ocak 2021 tarihli nüsnasında akademik özgürlükler ve üniversitede idari özerklik konusunu, YÖK'ün işlevi ve Boğaziçi Üniversitesi’ni rektör ataması çerçevesinde, Prof. İlker Birbil ile konuştuk.

Dini deneyim ve düşüncenin nörobilimi olur mu? "Tanrı Kaskı" deneylerinden hangi sonuçlar çıkartılabilir? “Neuralink" serisine farklı bir açıyla devam ediyoruz.