Güven Güzeldere

"Metaverse" nedir? Gerçekten önemli mi? Neleri değiştirecek? Sanal, arttırılmış, ve karma gerçeklik... Teknoloji yazarı Hayri Cem iki bölümlük serinin ilk programında anlatıyor.

İnsanlarda ahlaki bir anlayış ve tutum hangi aşamalardan geçerek ortaya çıkar, olgunlaşır? Davranışa dökmediğimiz ama zihnimizde oluşmasını engelleyemediğimiz düşüncelerden sorumlu muyuz? Konuğumuz Dr. İlker Küçükparlak ile tartışıyoruz.

Din-Ahlak ilişkisini tartışmaya devam ediyoruz. İslam inancına göre iyi insan olmak için Müslüman olmak şart mıdır? İlahiyatçı akademisyen ve yazar Prof. Mustafa Öztürk anlatıyor.

İyi insan olmak için dini inanç gerekli (olmazsa olmaz) koşul mudur? Dini inanç, ahlak için yeterli midir? Mantıkta "gerekli/yeterli koşul" ayrımı nasıl yapılmalı? Açık Bilinç'te tartıştık.

"Philo-sophia" = "Bilgelik sevgisi" demek. Peki, bugün Felsefe'nin bilgelikle ilişkisi nedir? Bilge insanlar Felsefeciler arasından mı çıkar? Aforizmaların bilgelikle ne ilgisi var? Bir aforizma ustası olan Nietzsche bu konuda derdi? Açık Bilinç'te Felsefe tartışmalarına devam ediyoruz.

"Kuşkuculuk" akımının temel sorunsalı, gerekçeleri ve örneklerini "Felsefe Akımları" dizimizin ikinci bölümünde, East Carolina Üniversitesi'nden Dr. Ümit Yalçın ile incelemeye devam ediyoruz.

Açık Bilinç'te felsefe akımları dizisine başlıyoruz. İlk bölümde, "Felsefe nedir?", "Felsefeci ne iş yapar" sorularına East Carolina Üniversitesi'nden felsefeci Dr. Ümit Yalçın ile cevap arıyoruz. 

Yeni yıl kararları alıyoruz, kendimize hedefler koyuyoruz, ama genellikle sürdüremiyoruz. Neden? Asıl sorun, irade gücümüzün az olmasında mı?  

Risk altındayken karar mekanizmalarımız nasıl değişiyor? Batık projelerden niçin kolayca vazgeçemiyoruz, akılsızca sürüklenebiliyoruz?

Kavramsal sanat, sanatın sınırlarını nasıl yeniden belirlemiştir? "Çatalda köfte heykeli" benzeri eserler, hangi koşullarda sanat olurdu? Serkan Özkaya ile sanat felsefesi serisinin üçüncü ve son bölümünde anlattı.

Neye sanat denir, neye denmez? Hangi kıstaslarla neyin sanat olup olmadığını tartışabiliriz? Sanat felsefesi serisinin ilk bölümünde, küratör, akademisyen ve Açık Radyo programcısı Ekmel Ertan ile konuştuk.

Hayatımızda stres niye var? Stresin iyisi, kötüsü olur mu? Stresi ne tetikler, bedenimiz nasıl cevap verir? Hormanların stres tepkisindeki rolü nedir? Nörofizyolog Prof. Ertan Yurdakoş ile stres serimizin ikinci bölümünde konuştuk.

Stresin fizyolojik ve psikolojik etkileri nelerdir? Belirsizlik yalnız insanlarda değil pek çok başka canlıda da niçin strese neden olur? Üç bölümlük "stres" serimizin ilk bölümünde tartıştık.

Felsefe-bilim ilişkisi üzerine gerçekleştirdiğimiz ikinci programımızda Phainomena dergisinin kurucusu, felsefeci Dr. Kaan Özkan ile konuşuyoruz.

Felsefe, bilim için yararlı mı? Gerekli mi? Peki bilimin felsefeye katkısı nedir, ne olmalıdır? Bilim ve felsefe tarihi bize ne söylüyor? Bu hafta zihin felsefesi-nörobilim çerçevesinde iki programlık bir serinin ilk bölümünü gerçekleştiriyoruz.

Haziran ayında ABD'de onaylanan yeni Alzheimer ilacı işe yarıyor mu? Nasıl çalışıyor? Hangi aşamadaki hastalar için faydalı? Maliyeti ne? Nörolog Prof. Hakan Gürvit ile konuştuk.

Casus yazılım nedir, nasıl çalışır? Telefonunuzdaki yazışmalara her isteyen casus yazılımlar sayesinde ulaşabilir mi? Kişisel bilgilerimizi nasıl koruyabiliriz? Konuğumuz bilgisayar bilimci Prof. Tuna Tuğcu anlatıyor.

Freud'a göre düşleri nasıl yorumlayabiliriz? Düşlerin sembolik olması ne demek? Psikanaliz, düşlerin içeriği konusunda ne diyor? Talat Parman'la "Uyku-Rüyalar" serimiz devam ediyor. 

Rüyalarımızın bir anlamı var mı? Rüyaların oluşturulması ve yorumlanmasında, beyin sapı ve korteks arasındaki ilişki. Açık Bilinç’te Prof. Hakan Gürvit ile Uyku-Rüyalar serisinin 9. programı.

Rüyaların fizyolojisiyle rüya yorumu arasındaki tartışmalı ilişki nereden kaynaklanıyor?

Nörobiyologlar ile Psikanalistler niçin ve hangi konuda anlaşamıyorlar?

1999 Marmara depreminin 22.yılı haftasında, Altın Saatler programının yapımcılarından, afet gönüllülüğü eğitimcisi Elvan Cantekin ile konuşuyoruz.

2021’de, yani Marmara depreminin 22. yılında, 1999'a oranla neler öğrenmiş durumdayız? Depreme daha hazırlıklı mıyız? Yeterli mi? Başka neler yapmamız gerek? Bugün itibarıyla deprem olasılığı ne, öngörüler neler?  Açık Bilinç’te, Kandilli Rasathanesi’nden Dr. Doğan Kalafat ile konuşuyoruz.

Bir gece yarısı cinayet işleyen birinin, uyku bozukluğu teşhisi sayesinde beraat etme şansı var mı? Uyurken veya uyumaya çalışırken yaşadığımız sorunlar neler? Uykusuzluk, kabuslar, uykuda yürüme, bedensel ve zihinsel arızalar. Açık Bilinç’te uyku patolojileri uzmanı Prof. Derya Karadeniz Uyku-Rüyalar serisinin yedincisi.

Uyuduğumuzda bedenimizde neler oluyor? Uykunun aşamaları neler? Uyumadan yaşayabilir miyiz, ne kadar uyumalıyız, uykuyu önemli kılan şey ne? Açık Bilinç’te Prof. Ertan Yurdakoş ile Uyku-Rüyalar serisinin altıncısı...

Gece-gündüz ritimleri nedir? İçimizde bu ritimleri düzenleyen bir "biyolojik saat" mi var? Işığın uyku ve duygu durumumuz üzerindeki etkileri. Açık Bilinç’te Prof. Reşit Canbeyli ile Uyku-Rüyalar serisinin beşinci bölümü…

Bilişsel bilinçdışı nedir? Freud'un bilinçdışı kavramıyla ortak yanları, farkları neler? İçimizde saklı bir bilgisayar mı var? Bilinçdışımız neler yapmamızı mümkün kılıyor? Açık Bilinç’te Uyku-Rüyalar serisinin dördüncü bölümü...

Bilinçdışı nedir? Bu kavram Freud ile mi ortaya çıktı? Bilinçaltı mı, bilinçdışı mı? Bilişsel bilimin araştırdığı bilinçdışı, Psikanaliz'deki kavramla aynı mı? Açık Bilinç’te uyku-rüyalar serisinin üçüncüsü.

Uykunun bir işlevi var mı, gerekli mi? Uyumazsak ne olur? Rüyaların uykuyla ilişkisi ne? İnsan rüya gören tek canlı mı? Uyku araştırmaları Tıp alanında nasıl meşrulaştı? Açık Bilinç’te uyku ve rüyalar serisinin ikinci bölümü...

Bu hafta, çok ilginç ve renkli sorular ele alacağımız yeni bir seriye başlıyoruz: Uyku ve Rüyalar. Açık Bilinç’te, Fizyoloji, Nörobilim, Psikanaliz, Psikoloji ve Felsefe açısından, "gece hayatımız".

Altuğ Güzeldere, Mahir Ilgaz ve Güven Güzeldere’nin birlikte hazırlayıp sundukları İstanbul’dan Gelen Telefon programının 109. haftasında, 2 Haziran 2021 tarihinde kaybettiğimiz Kalan Müzik’in kurucusu Hasan Saltık anıldı.