27 Nisan 2014Milliyet Gazetesi
Belki de sizin kolunuza da delikler açılarak alerji testi yapıldı.Bu küçük deliklere damlatılan polenlerin hiçbirine benim vücudum reaksiyon göstermedi ama şu an birçok kişi gibi benim de gözlerim kızarık ve burnum tıkalı. Diğer bir deyişle, binaların içinde ve dışındaki havada uçuşan tozlar, polenler ve küf sporları gibi alerji meydana getiren maddeler (alerjenler) nedeniyle yılın bu sıcak aylarında milyonlarca insan alerjik rinit, bahar ya da saman nezlesine yakalanır ve astım krizlerinde artış gözlenir.
Polenler bitkilerin üreme organıdır ve insan saçının kalınlığından çok daha küçüktür. Fakat biz daha çok kavak ağaçlarının havada uçuşan beyaz tüylü polenlerine kafayı takıp kavak ağaçlarını yanlış yere kesiyoruz. Çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük olan polenler burna girer ve göze yapışarak bahar alerjisine neden olur. Gece uyku düzeni bozulur, gündüz konsantrasyon eksikliğive baş ağrısı da olabilir.Mayıs ayında polen türü 20 ile rekor sayıya ulaşıyor
Böceklerle tozlaşma yapan, taşınan polenler alerjik etki yapmaz. Gül gibi parlak renkli çiçeklerin polenleri de alerjiye neden olmazken birçok ağaç, çimen ve yabani ot rüzgarla taşınabilen alerjik polenler üretir. Türkiye’de nisan ayında açık havada uçuşmaya başlayan polenlerin adı: Buğday, çavdar, arpa, yulaf, akçaağaç, huş ağacı, kavak, söğüt, ceviz, çınar, fındık, lahana, yonca, bakla, nergis. Yani tür sayısı 15 adet.
Mayıs ayında havadaki polen türü 20 ile rekor sayıya ulaşıyor. Ağustos ayında 10’a düşen polen sayısı, eylül ayıyla birlikte büyük ölçüde azalır. Yani sabırsızca beklediğiniz bahar sizi hasta edebilir. İlkbaharın başında daha çok ağaçlar, ilkbaharın sonunda ve yazın başında da daha çok çimen ve otlar alerjiye neden oluyor. Kazayağı, yabani kadife çiçeği, devedikeni, delice gibi otların da yaz ve sonbahar aylarının sonunda saman nezlesine neden olduğu biliniyor.Her bitkinin polen ürettiği periyotlar yıldan yıla çok fazla değişmez. Bununla birlikte, hava şartları herhangi bir zamanda havada bulunan polen miktarını kontrol eder. Bu nedenle hava şartları saman nezlesi ve astım krizleri ile yakından ilişkilidir. Alerji belirtileri genellikle yağışlı ve sakin günlerde polenler havada taşınmadığı ve yere indiği için çok azdır. Sıcak, kuru ve rüzgarlı havalarda ise toz, polen ve küf sporları ile birlikte alerji belirtileri de büyük miktarlarda artar.
Alerjik bünyeli kişilerin, bir yerden başka bir yere taşınması alerji belirtilerinin azalmasını sağlayabiliyor ama çoğu kez tam bir çözüm olamadığı için tavsiye edilmiyor. Bu konuda uzman bir doktora başvurmak ve hava tahminleri ile beraber polen raporlarını da takip etmek gerekiyor. Evet polen raporları! Meteorolojinin ciddi bir bilim dalı olarak kabul edildiği ülkelerde hava durumu programlarında sadece termometrenin ölçtüğü alçak ve yüksek sıcaklıklarla birlikte hava durumu bilgileri okunmaz. Örneğin Amerika’da hava kirliliği, enerji, bunaltıcılık, ozon ve güneşte yanma indeksleri ile birlikte polen raporları da halka sunulur.Sıcak ve kuru havada polen daha çok olur
Alerjenlerden korunmak için polenli günlerde açık havada fiziksel etkinliklerde bulunmamak, kapı ve pencereleri kapalı tutmak, arabada camları açmamak tavsiye edilir. Eve gelince kıyafet değiştirilmeli vesaç yıkanmalı. Tatile deniz kenarına gitmeli, çamaşırları açık havada kurutmamalı, çim biçmemeli ya da maske kullanılmalı. Polen dışı alerjenlerden korunmak için de evde evcil hayvan bulundurulmamalı, yatak odalarında halı, yünlü battaniye, kuş tüyü yastık kullanılmamalı ve ıslak temizlik yapılmalı...
Özetle, sıcak ve kuru havada polen çokken, yağışlı havada polen çok az olur. Yani alerjiniz varsa ikindi saatinden sonra ya da gök gürlemeyen yağmurlu havalarda dışarı çıkıp gün boyunca tozup gezin...
