Açık Gazete: 9 Nisan 2018

İnsanlık ve medeniyetimizin genel gidişatı hakkında gayet iyi bir fikir veren ve yakın gelecekte bizleri bekleyen kıyamet alametlerini olanca açıklığı ve ürkütücülüğü ile ortaya koyan çok taze birkaç araştırma, açıklama ve uyarıya dair haberleri kısaca özetleyelim.

Ekonomi politik: Britanya’da Avam Kamarası kütüphanesinin yeni araştırmasına göre, dünyanın en zengin yüzde 1’i, sadece 12 yıl içinde, dünyanın parasının, pulunun, malının, mülkünün üçte ikisine sahip olacak. Şoke edici araştırma, 2008 krizinden beri süregelen trendlerin sürmesi halinde, bu süper zengin takımının bugün 139 trilyon dolar olan serveti, 2030’da en az 305 trilyon dolara erişmiş olacak!

Dünya siyasi liderlerine kaygılı bir çağrı yapan araştırmacılar, siyasetçiler, iş insanları, sendikacılar ve sivil toplum liderleri, gittikçe azmanlaşan bu korkunç eşitsizliğe duyulan öfkenin halklar arasında gittikçe kabarmasından endişe ettiklerini, “devrilme noktasına” (ya da felakete) varmadan âcil tedbir alınması gerektiğini önemle vurguladılar.

(https://www.theguardian.com/business/2018/apr/07/global-inequality-tipping-point-2030; https://www.commondreams.org/news/2018/04/07/we-are-99-richest-1-will-soon-own-two-thirds-worlds-wealth)

Ekonomi-finans: İngiltere Merkez Bankası Guvernorü Mark Carney, dünyadaki merkez bankası yöneticilerinin Amsterdam’daki zirvesinde, yeni araştırmaların ışığında, şirketlerin küresel iklim değişikliğine karşı âcilen zecrî tedbirler almamaları halinde dünyanın 2008 mali krizinde olduğu gibi büyük bir mali “felaket”e uğrayabileceği konusunda şirketleri önemle uyardı. Teknoloji yatırımlarının ve uzun vadeli altyapı projelerinin, şu andaki oranın yaklaşık 4 katına çıkarılması gerektiğini söyleyen Carney, düşük karbon ekonomisine geçmek için finansman fırsatlarının heba edilmemesini istedi.

(https://www.theguardian.com/business/2018/apr/07/global-inequality-tipping-point-2030)

Politika: Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, iklim değişikliğini “insanlığa karşı en sistematik tehdit” olarak gördüğünü söylerken dünya liderlerine ülkelerinin neden olduğu seragazı emisyonlarını durdurmaları yönünde yeni bir çağrı yaptı. Genel Sekreter son araştırmaların gösterdiği üzere geçen yıl Güney Asya’daki sellerin 41 milyon kişiyi etkilediğini, Afrika’daki 900 bin kişinin de kuraklık nedeniyle göç etmek zorunda kaldığını vurguladı ve“Dünyanın iklim değişikliğiyle mücadeleyi artırmadan önce daha kaç tehlike zili çalması gerekiyor, merak ediyorum” dedi.    

(https://www.iklimhaber.org/bm-genel-sekreteri-guterres-iklim-degisikligi-insanlik-icin-en-buyuk-tehdit/)  

Edebiyat: Çevre korumacılığının ve sivil itaatsizliğin öncü isimlerinden Henry David Thoreau’nun aynı adlı deneme kitabında güzelliğini ve berraklığını överek ölümsüzleştirdiği Walden Gölü’nün (Walden Pond, Massachussets), yeni yapılan bir araştırmaya göre, yüzücülerin çişleri, turistik yollardan saçılıp savrulan toprakların suya karışması, böcek öldürücülerin gittikçe artan oranda suya akması ve bir de iklim değişikliği yüzünden ciddi bir kirlenme ve yosunlaşma tehlikesi altında bulunduğu ortaya kondu. Araştırmacılar, dikkatli olunmadığı takdirde bu ikonik gölün iğrenç yeşil bir bulamaç haline geleceğini belirttiler.

(https://www.theguardian.com/books/2018/apr/06/pee-and-pesticides-henry-david-thoreau-walden-pond-in-trouble-warn-scientists)

Polisiye: Bundan tam 30 yıl önce hazırlanmış “Sera Etkisi”başlıklı gizli bir raporda Shell petrol şirketinin gizlice iklim değişikliğinde fosil yakıtların etkisi konusunda çok gizli raporları ta 1981’den beri sipariş vermiş olduğuna dair neredeyse bir “kamyon dolusu” belge ortaya çıktı!  Hollandalı araştırmacınının belgeler dosyasında fosil yakıt devi şirketin olayı (fosil yakıtların dünyayı küresel ısınmaya sürüklediğini ve şirketin dünya salımlarının yüzde dördünden sorumlu olduğunu!) ta1980’lerde öğrenmesine rağmen, bunu gizlediği ve aksine inkâr yoluna saptığı açığa çıktı. Birçok çevre kuruluşu Petrol devine Paris anlaşmasında belirtilen hedeflere uyacak şekilde politikalarını değiştirmesi için 8 hafta süre veren bir “asli mesuliyet” mektubu gönderildi. Aksi takdirde şirketin mahkemeye sevkedileceği bildirildi.

(https://www.commondreams.org/news/2018/04/05/shell-knew-too-new-docs-show-oil-giants-scientists-secretly-warned-about-climate)  

Polisiye - 2: Fosil yakıtlardan yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişin küresel olarak başını çekmesi beklenen Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA), petrol ve doğal gaz şirketlerini korumaya yönelik gizli çalışmaları olduğunu, Paris anlaşmasının hedeflerinin tutturulmamasına yol açmasına ön ayak olabileceğini, hatta bu konudaki yol haritasını içeren yıllık raporu hazırlayan araştırmacılarından ikisinin maaşlarını petrol devi Shell’den almakta olduğunu ortaya koyan yeni bir araştırma Oil Change International adlı araştırma ve hak savunmacısı kuruluşu tarafından yayınlandı. IEA, hiçbir endüstriye borçlu olmadığını açıkladı ve temiz enerji merkezi olma kararını açıkladı.

(https://www.theguardian.com/environment/2018/apr/05/iea-accused-of-undermining-global-shift-from-fossil-fuels)  

Polisiye - 3: Kablosuz iletişim endüstrisi devlerinnden Apple, AT&T ve Motorola7nın aralarında bulunduğu birçok şirketin, cep telefonlarını müşterilere 1980’lerden beri hiçbir güvenilirlik testine tabi tutmadan pazarladıkları, kamuoyunu cep telefonlarının sağlığa hiçbir aykırılığı olmadığına ikna emek üzere araştırmalardan parçalar seçtiği, kanser yapıcı özellikleri ortaya çıkaran kendi araştırmacısını işten attığı yeni bir araştırmada ortaya çıktı. Bu endüstri de böylece sigara ve fosil yakıt şirketlerinden sonra ürünlerinin zararlarını halktan gizleyen ve hatta aksinin propagandasını yıllar yılı yapan 3. dev endüstri kolu olarak karşımıza çıktı.

( https://www.democracynow.org/2018/4/5/how_the_wireless_industry_convinced_the)

Polisiye - 4: Facebook şirketi dünya çapında siyasi komplolarda önce 50 milyon, sonra 87 milyon kullanıcısının verilerinin gizlice ve başka amaçlarla kullanıldığının itirafından sonra, dev iletişim şirketi, neredeyse tüm kullanıcılarının bir şekilde “kötücül aktörler” tarafından hedef tahtasına konmuş olabileceğini özür mesajında “ağzından kaçırdı”. Şirket satır aralarında 2 milyar kullanıcısının “çoğunun” (most) verilerinin kötü amaçlara alet edilmiş olabileceğini son mesajında dile getiriverdi!

(https://www.commondreams.org/news/2018/04/05/not-50-million-not-87-million-facebook-admits-data-most-its-2-billion-users)

Hal böyleyken böyle dostlar. Darısı yeni araştırmaların başına.

Vakanüvis ÖM

09/04/2018