Açık Mimarlık Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
2021 yılının son programında Hasan Cenk Dereli ile beraber yılın mimarlık ve kent gündemini değerlendiriyoruz. Bu yıl tamamlanan kimi mimari projeleri, vakit geçirdiğimiz kamusal alanları ve kentleri, mimarlıkta emek koşullarını konuşuyoruz.
2021 mimarlık gündemi değerlendirmesi
Venedik Bienali 17. Uluslararası Mimarlık Sergisi kasım ayı biterken sona erdi. Covid-19 pandemisi nedeniyle 2 kere ertelenen bienal, "Birlikte Nasıl Yaşarız?" başlığı ile Hashim Sarkis küratörlüğünde gerçekleşti. Bu başlığın işaret ettiği eksende hem ana sergi hem de ülke pavyonları ve etkinlikler ağırlıklı olarak dünyanın yaşadığı krizlere ve adaletsizliklere, mekan üzerinden bir arada yaşama tahayyüllerine yer verdi. Bienali son haftasında ziyaret eden Yelta Köm, bu programda sergi ve etkinliklerden izlenimlerini aktarıyor.
17. Venedik Mimarlık Bienali izlenimleri
Mimarlar neden defter tutar? Bir bilgi üretim biçimi ve araştırma yöntemi olarak defter nasıl işler? Mimarlık pratiğini araştırmaya dair eylemleri de içerecek biçimde düşündüğümüzde, defter tutmak nasıl bir mimarlık pratiğidir? Bir defteri incelediğimizde, bu pratiği icra eden özneye dair neleri keşfederiz? Bu soruları tartışacağımız programda konuğumuz Beykent Üniversitesi öğretim üyesi ve mimar Aslı Uzunkaya. “Tasarım Yoluyla Araştırma ile Düşünüm Kayıtları: Mimarlar ve Defterleri” başlıklı doktora tez çalışması üzerinden mimarları ve defterlerini, mimarın bilme ve araştırma süreçlerini konuşacağız.
Mimarlar ve defterleri: tasarım yoluyla düşünmek
"Tasarla ve Yap!" çalışmaları, MEF Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi birinci sınıf stüdyoları bünyesinde gerçekleşiyor. Stüdyo kapsamında öğrenciler, Türkiye'nin farklı şehirlerine giderek yerinde tasarladıkları çeşitli işlev ve ölçeklerde projeler gerçekleştiriyor. 2021 yılında yapılan Tasarla ve Yap! projeleri, bir kitap olarak yayımlandı ve açık kaynak paylaşıldı; böylece isteyenlerin bu projeleri kendi imkanlarıyla gerçekleştirmeleri mümkün kılındı. Kitaba https://www.fada.mef.edu.tr/publications adresinden ücretsiz olarak erişilebiliyor. Bu programda konuklarımız fakülte öğretim üyeleri Arda İnceoğlu, Başak Eren ve Derya Uzal. Hem Tasarla ve Yap! stüdyo kitabını hem de stüdyo kapsamında bu yıl yangından etkilenen Bodrum Mazı Köyü'nde gerçekleştirdikleri çalışmaları konuşuyoruz.
Open DBS: Tasarla ve Yap! stüdyo kitabı
Ahşap malzemeye ilişkin kapsamlı bir sözlük çalışması olan “Ağacın İzinde: Tasarımda Orman Ürünleri Sözlüğü”, Prof. Dr. Genco Berkin tarafından hazırlandı ve YEM Yayın ile Yıldız Entegre tarafından yayımlandı. Sözlükte hem Uludağ göknarı gibi ağaç türleri, hem ahşaba ilişkin yöntemler, aletler, malzemelerle ilgili farklı maddeler yer alıyor. High-density fiberboard, high gloss panel gibi çağdaş uygulama ve malzeme maddeleri de, geleneksel alet ve yöntemlerle ilgili maddeler de mevcut. Geleneksel ahşap işçiliğine dair hatemkâri, edirnekâri, eliböğründe, neccar gibi maddeler, "fındık kabuğunu doldurmamak", "pelesenk olmak" gibi deyimlere ilişkin maddelerin gösterdiği gibi zengin bir kültür mirası da kitapta takip edilebiliyor. Genco Berkin ve Yıldız Entegre’den Ercan Şahin bu programda konuklarımız, birlikte yayını ve süreci konuşuyoruz.
Ağacın İzinde: Tasarımda Orman Ürünleri Sözlüğü
Beyoğlu Kültür Yolu Festivali, Kültür Bakanlığı girişimiyle 30 Ekim-14 Kasım tarihleri arasında gerçekleşti. Festivali konu ettiğimiz programda konuğumuz aktivist, sanatçı, çevirmen, Barış Akademisyeni ve 30 yılı aşkın zamandır Beyoğlu’nda yaşayan, Beyoğlu Kent Savunması kurucularından Nazım Dikbaş. Festivalin açılışını yaptığı Beyoğlu Kültür Yolu, turistlerin Galataport’tan Galata Kulesi ve İstiklal Caddesi üzerindeki Narmanlı Han, Cercle d’Orient gibi mekânlara ve sonunda yeni AKM ve Taksim Meydanı – Taksim Camisi’ne uğramaları ile biçimlenen bir turistik-kültürel rota. Rota üzerindeki Paket Postanesi, Karaköy Yolcu Salonu, Narmanlı Han, Emek Sineması, Demirören gibi pek çok yapı için sivil girişimler uzun soluklu koruma mücadeleleri yürüttü. Şimdi ise “eski”yi “yeni” ile buluşturmayı vurgulayan bir resmi söylemi takip etmek mümkün. Bu söylem bize ne söylüyor? “Eski” ve “yeni”nin uzlaşımı temelli bu resmi söylemin, AKM ve Beyoğlu Kültür Yolu Festivali’ne 1990’lar-2000’ler kültürel aktörlerinin de eklemlenmesiyle perçinlendiğini söyleyebilir miyiz? Bu aktörler ağı hangi yeni soruları / tartışmaları getirebilir? Beyoğlu Kültür Yolu Festivali’ni bir gösteri olarak yorumlayabilir miyiz? “Dışarıdan gelen”e ve “buralı”ya nasıl bir Beyoğlu imgesini, nasıl bir temsille sunuyor? Bu soruları ve başkalarını soruyor, kendi gündelik deneyimlerimiz üzerinden Beyoğlu Kültür Yolu’nu tartışıyoruz.
Nazım Dikbaş'la Beyoğlu Kültür Yolu Festivali üzerine söyleşi
Atatürk Kültür Merkezi, açılışını Sinan Operası ile 30 Ekim tarihinde yaptı. Cumhurbaşkanlığı’ndan sipariş edilen operayı Hasan Uçarsu besteledi, Halit Refiğ’in Koca Sinan senaryosundan uyarlanan librettosunu Bertan Rona yazdı. Operanın ana konusunu Mimar Sinan’ın Kanuni’den Süleymaniye Külliyesi siparişini alması ve külliyeyi tüm zorluklara rağmen tamamlaması oluşturuyor. Bu gelişmeyle gerçekleştirdiğimiz programda konuğumuz mimarlık tarihçisi ve kuramcısı Uğur Tanyeli ile Metis’ten yayımlanan kitabı “Mimar Sinan: tarihsel ve Muhayyel” üzerine konuşuyoruz. Türkiye’de Sinan’ın kült bir figür haline gelişini ve ideolojikleştirilmesini incelediği kitabında Tanyeli, geç on dokuzuncu yüzyıldan bugüne Sinan mitolojisinin hangi psikososyal ortamlarda nasıl kurulduğunu araştırıyor. Başka bir deyişle, Sinan’ın modern toplumsal kimliğinin muhayyel inşasına dair bir historiyografik analiz çalışması gerçekleştiriyor.
Uğur Tanyeli ile Mimar Sinan mitleri üzerine
Venedik Bienali 17. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu, bu sene “Ölçü Olarak Mimarlık” projesini ağırlıyor. Açık çağrı başvuruları arasından seçilen proje, iklim acil durumda mimarlığın yeni diyaloglara imkan tanıyacak bir gezegen tasavvuruna nasıl bir katkısı olabileceği sorusunu araştırıyor. Venedik’teki yerleştirmenin yanında internet sitesindeki içerikler ve sosyal medya kanallarındaki kamusal etkinliklerle birlikte düşünülen proje, böylece süreç odaklı ve bienal boyunca kendi arşivini oluşturan bir proje olarak genişleyip derinleşti. Bienal henüz açıldığında, Türkiye Pavyonu küratörü Neyran Turan ile gerçekleştirdiğimiz 17 Haziran tarihli programda Ölçü Olarak Mimarlık’ın kavramsal çerçevesini konuşmuştuk. Bu programda küratör ekibinden Ece Emanetoğlu ve Melis Uğurlu da bize katılıyor, bienalin sonuna yaklaşırken süreci, proje arşivini ve deneyimlerini birlikte tartışıyoruz.
"Ölçü Olarak Mimarlık" ve bienal süreci
Konuklarımız Abra Tasarım Stüdyosu kurucuları Başak Bakkaloğlu ve Cem Cemal Çobanoğlu. Bina ölçeğinden nesne ölçeğine farklı ölçeklerde çalışan Abra, son dönemde kamusal alanda, kamusal alan için bir dizi proje gerçekleştirdi. Kalamış Parkı projeleri Onaranlar Kulübü, Nike ve Kadıköy Belediyesi işbirliğinde tasarlanıp uygulandı ve bu yıl Türkiye Mimarlık Yıllığı’na seçilen projelerden biri oldu. İstanbul için geliştirdikleri modüler kent mobilyaları, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yarışmasında birincilik ödülü kazandı ve üretildi. Bursa için tasarladıkları kent mobilyaları da yine bir yarışma sürecinin ardından birinci mansiyon ödülüne değer görüldü. Abra ile son dönemde gerçekleştirdikleri bu projeler üzerinden kamusal alanda tasarım hakkında konuşuyoruz.
Kamusal alanda tasarım: Abra Tasarım Stüdyosu
Yükselen konut kiralarına karşı barınma hakkını savunan protestolar hem Türkiye’de hem dünyada çoğalıyor. Kiracı hareketi örgütlenmesinin güçlü olduğu şehirlerden Berlin’de halk, Eylül ayı sonunda gerçekleşen referandumda 3000'den fazla daireye sahip konut şirketlerinin elindeki kamulaştırılması için %59,1 ile evet dedi. Bu programda Yelta Köm, Berlin’de yaşayan "deutsche wohnen ve benzerleri kamulaştırılsın" inisiyatifi aktivisti Yağmur Ekim Çay ile kiracı hareketi üzerine bir söyleşi gerçekleştiriyor
Barınma hakkı eylemleri ve Berlin konut referandumu
Türkiye ve dünyadan barış ve adaletin seslerine yeniden...
Ekolojiden siyasete, edebiyattan müziğe Açık Radyo'da haftanın öne çıkan gündemleri mail kutunuzda!
