Açık Mimarlık Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Bu programda konuğumuz Dr. Leyla Bektaş Ata, kendisiyle İdealkent Yayınları’ndan Haziran 2020’de yayımlanan kitabı Limontepe’de Yaşamak, Büyümek, Beklemek: Kentsel Dönüşüm Öncesi Bir Mahalle Anlatısı'nı konuşuyoruz. Bu yayın, Hacettepe Üniversitesi’nde tamamladığı ve 2019 İlhan Tekeli Doktora Tez Ödülü’nü aldığı doktora tez çalışmasından kitaplaştı. Araştırma, çocukluğunu ve gençliğinin bir bölümünü geçirdiği, İzmir’in Karabağlar ilçesine bağlı Limontepe’yi konu ediyor. Limontepe 1970’li yıllardan itibaren yapılaşan bir gecekondu mahallesi, mahalleye elektrik ve su altyapısı 1980’li yıllarda geliyor. 2012 yılında kentsel dönüşüm bölgesi ilan ediliyor. Bektaş Ata, Limontepeli iki kuşak kadınların anlatılarını ve gündelik yaşam pratiklerini, yer ve yerleşme kavramları ekseninde merkeze alıyor. Bu kadınların, “süreğen göçmenlik” olarak yorumladığı mekansal pratiklerini, kendisini de araştırmanın bir parçası olarak kurguladığı feminist araştırma yöntemlerinden faydalanarak inceliyor. Araştırması ile hem bu anlatılara görünürlük kazandırmayı hem de “neoliberal kapitalizmin kentleşme politikaları mahalleyi yerle bir etmeden, kentin tarihine bir çentik atmayı” amaçlıyor.
Limontepe’de Yaşamak, Büyümek, Beklemek
Mekân nedir? Mekânlar nasıl oluşur? Güç ilişkileri mekânları nasıl oluşturur? Mekânlar bizleri nasıl oluşturur veya şekillendirir? Yerler nasıl mekân haline gelir (veya gelemez)? Mekanlar nasıl temsil edilir ve bu temsiller bizim mekân algılarımızı nasıl şekillendirir? Bu soruları tartışmayı amaçlayan Mekanlar Atölyesi'ni konuşuyoruz. Atölye yürütücüleri, film yönetmeni ve antropolog Aysim Türkmen, Doç. Dr. Ferda Keskin (Bilgi Üniversitesi) ve Prof. Dr. Murat Güvenç (Kadir Has Üniversitesi) ile bu programda birlikteyiz. 2014 yılında bir araya gelen Arkhe projesi, bir öğrenci topluluğu ve her yaz Şirince'de yaz okulu düzenliyorlar. Bunlardan biri olan Mekanlar Atölyesi, 19-26 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşecek.
Arkhe projesi mekanlar atölyesi
Bu programda konuğumuz tarihçi Dr. Firuzan Melike Sümertaş. Birlikte "eski" İstanbul'a değil, eski İstanbul'un bilgisinin nasıl üretildiğine bakıyoruz. 19. yüzyılın ikinci yarısına odaklanarak bu dönemde kent tarihçiliğinin, yöntemlerinin, araştırma alanlarının nasıl seyrettiğini, bu alan etrafında bir araya gelen entelektüeller ağını inceliyoruz. Skarlatos Byzantios, Alexander G. Paspatēs, Dersaadet Rum Cemiyet-i Edebiyesi (Helen Filoloji Derneği – Rum Sillogosu) gibi araştırmacıların, İstanbul'un özellikle Bizans dönemini ve fiziksel kalıntılarını inceledikleri çalışmalarını konuşuyoruz.
19. yüzyılda "eski" İstanbul araştırmaları
Kadıköy'de yer alan, 19. yüzyıl sonuna tarihlenen Hasanpaşa Gazhanesi, işlevsiz kalmasının ardından başlayan ve çeyrek yüzyılı aşan koruma mücadelesinin sonunda geçtiğimiz hafta Müze Gazhane ismiyle, bir kamusal alan olarak İstanbullular ile yeniden buluştu. Projenin müelliflerinden, 1990'lı yıllar başında yapıların tescillenmesi çalışmalarından restorasyon ve yeniden işlevlendirme proje süreçlerine, 25 yıldır alana emek veren Dr. Gülsün Tanyeli (İTÜ) konuğumuz. Kendisiyle yapıların koruma ve projelendirme çalışmalarını, çeyrek yüzyıllık süreci, uygulamadaki değişiklikleri konuşuyoruz ve onun deyişiyle "Gazhane'nin en gönüllüsü" Afife Batur'u anıyoruz.
Hasanpaşa Gazhanesi
Hem kent haberlerini aktarmak hem de bayram tatilini İstanbul'da geçirecek dinleyiciler için öneriler paylaşmak amacıyla bu programda yeni açılan mekânların, başlayan uygulamaların duyurularını paylaşıyoruz. Kadıköy'de bulunan Hasanpaşa Gazhanesi, 26 yıllık koruma mücadelesinin ve uzun bir restorasyon-yeniden işlevlendirme proje sürecinin sonunda, geçtiğimiz hafta sonu Müze Gazhane olarak İstanbullularla buluştu. Yapıların 1990'lar başında atıl kalmasından bugüne kadarki süreci, açılıştan izlenimlerimizi ve duyuruları, Müze Gazhane'de neler olduğunu dinleyicilerle paylaşıyoruz. Bir başka duyurumuz ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı'nın İstanbul'daki çeşitli restorasyon şantiyelerini ziyarete açması üzerine. Bukoleon Sarayı, İstanbul karasurları, Rumelihisarı, Anadoluhisarı gibi restorasyon şantiyelerini İstanbullular belirli günlerde rehberli turlarla ziyaret edip arkeolog, akademisyen, mimar, koruma uzmanlarından buraların tarihi ve devam eden restorasyon çalışmaları hakkında bilgi alabiliyor.
İstanbul'dan kent haberleri
COVID-19 salgın koşullarından ötürü uzaktan eğitime geçilmesinin ardından, üniversitelerde üç dönem çevrimiçi tamamlanmış oldu. Bu üç dönemdeki deneyimlerimizi, zorlukları, olasılıkları, öğrendiklerimizi bir seri programda farklı veçhelerinden konuklara soruyoruz. Mimarlık eğitiminin ve stüdyo işleyişinin mevcut yöntemlerinin ve dönüşüm ihtiyacının tartışıldığı zamanlarda umulmadık biçimde yaşadığımız bu çevrimiçi deneyimin, önümüze hangi yeni soruları bıraktığını tartışıyoruz. Serinin bu ikinci programında hem eğitimcilere hem öğrencilere deneyimlerini soruyoruz; ilk yarıda konuğumuz Prof. Dr. Arzu Erdem, diğer yarıda konuklarımız öğrenciler arası paylaşım platformu HEREWEARCH'ı 2018 yılında kuran ve uzaktan eğitim sürecinde mezun olan Mehmet Akif Sarı, Özüm Ezgi Satılmış ve Hüseyin Çelik.
Üç dönemin ardından uzaktan eğitim (II)
Covid-19 salgın koşullarından ötürü uzaktan eğitime geçilmesinin ardından, üniversitelerde üç dönem çevrimiçi tamamlanmış oldu. Bu üç dönemdeki deneyimlerimizi, zorlukları, olasılıkları, öğrendiklerimizi bir seri programda farklı veçhelerinden konuklara soruyoruz. Mimarlık eğitiminin ve stüdyo işleyişinin mevcut yöntemlerinin ve dönüşüm ihtiyacının tartışıldığı zamanlarda umulmadık biçimde yaşadığımız bu çevrimiçi deneyimin, önümüze hangi yeni soruları bıraktığını tartışıyoruz. İlk programda Sevgi Türkkan ile birinci sınıf stüdyoları ve sosyal öğrenme, Ahmet Sertaç Öztürk ile bitirme projesi ve yaparak öğrenme odağında uzaktan eğitimi konuşuyoruz.
Üç dönemin ardından: Uzaktan eğitim
"Kadıköy Apartmanları" isimli sosyal medya hesaplarında, 1950-1980 dönemi ağırlıklı olarak Kadıköy 'ün konutlarını belgeleyen akademisyenler Efsun Ekenyazıcı ve Hande Tulum konuklarımız. Kadıköy'ün giderek kaybolan özgün apartman dokusunu arşivlemeyi ve böylece bir tür hafıza albümü oluşturup paylaşmayı amaçlayan hesabın hikayesini, gözlemlerini, modern mimarlık mirasını ve korumayı konuşuyoruz.
Kadıköy apartmanları
22 Mayıs-21 Kasım 2021 tarihleri arasında gerçekleşen Venedik Bienali 17. Uluslararası Mimarlık Sergisi'nde Türkiye Pavyonu, "Ölçü Olarak Mimarlık" projesini ağırlıyor. Açık çağrı süreci ile belirlenen projenin küratörü Neyran Turan bu programda konuğumuz. Ölçü Olarak Mimarlık, iklim acil durumunda mimarlığın yeni diyaloglara imkan tanıyacak bir gezegen tasavvuruna nasıl bir katkısı olabileceğini araştırıyor. Güncel anaakım mimarlığın iklim krizine "çözüm" üretme refleksini sorunsallaştırarak, mimarlığı çevrenin yeniden tahayyül edildiği bir ölçü olarak düşünmeyi öneriyor. Neyran Turan ile projenin kavramsal çerçevesini, Venedik'teki yerleştirmeyi ve bunun yanında çevrimiçi ortamdaki araştırma bileşenlerini, bienalin Covid-19 salgını nedeniyle 2 kere ertelenmesi sürecinde yaşadıklarını ve Mayıs ayında gerçekleşen bienal açılışından izlenimlerini konuşuyoruz.
Ölçü Olarak Mimarlık projesi
Venedik Mimarlık Bienali 17. Uluslararası Mimarlık Sergisi, "Birlikte Nasıl Yaşayacağız?" başlığı ile 22 Mayıs'ta açıldı. 2020 yılında açılması planlanan sergi, Covid-19 salgını nedeniyle bu yıla ertelenmişti. Küratörü Hashim Sarkis, bienalin temasını günümüzün politik çalkantıları ve ekonomik eşitsizlikleri içinde yeni mekansal sözleşmeleri düşünmek için bir çağrı olarak açıklıyor. 21 Kasım tarihine kadar sürecek bienalin ana sergisinde 46 ülkeden 112 katılımcı yer alıyor, 61 ulusal pavyondaki sergiler de farklı çerçevelerden tartışmaya katkı sağlıyor. Yelta Köm ile birlikte bu programda bienalin kavramsal çerçevesini, sergide yer alan isim ve konuları, Covid-19 salgınında bienal düzenlemeyi konuşuyoruz.
17. Venedik Mimarlık Bienali
Türkiye ve dünyadan barış ve adaletin seslerine yeniden...
Ekolojiden siyasete, edebiyattan müziğe Açık Radyo'da haftanın öne çıkan gündemleri mail kutunuzda!
