Adalar, yüzyıllarca imparatorluklara başkentlik yapmış, siyasi ve kültürel dönüşümlerin aktörlerini beslemiş dünya şehri İstanbul’un hikâyelerinin hep bir parçası olagelmiş. Krallar, kraliçeler, dini liderler sürgüne buralarda zindanlara atılmış, ardından Osmanlı’dan günümüze farklı kültürel cemaatlerin zengin bürokratları, iş insanları, Adaları İstanbul’un sayfiye merkezi haline getirmiş, sanatçılar, yazarlar, Adalar’ın renginden, havasından, kokusundan beslenmek için buraları mekân tutmuş. Adalar, muhteşem mimari ve yaşam dokusuyla dünyada eşine az rastlanır bir kültürler havzası olma halini bugüne kadar taşımışlar.
Şanslıyız ki Adalarda İstanbul tarihinin tüm veçhelerinin mekânsal izdüşümlerini hâlâ görebiliyoruz ve barındırdıkları hikâyelerin bazen yaşayan bilgi kaynaklarına erişebiliyoruz. Kendimizi gerçekten müstesna hissetmeliyiz: Adalar’a adımımızı attığımızda İstanbul tarihinin çok da bozulmamış tanığının varlığını hissedebiliyoruz, şaşırıyor ve nedenini çok da bilmeden mutlu oluyoruz. Bu yayın döneminde bizi mutlu eden Dünya Mirası Adalar’ı enine boyuna konuşuyoruz.
Dünya Mirası Adalar
Anatomi Dersi kitabıyla bu yılki 69. Sait Faik Hikâye Armağanı’nı alan Ayşegül Devecioğlu’nu konuk ediyoruz.
Psikiyatr, yazar Dr. Fatih Altınöz'le üzerinde yaşadığımız toprakları konuştuk.
Konuğumuz İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat ile afetlere karşı Adalar’da kültürel mirasın korunması, Adalar'daki tarihi binaların tescillenmesi ve güçlendirilmesi, Antakya'dan çıkartılacak dersler ve İstanbul hakkında konuşuyoruz.
Adalar Mahalle Afet Gönüllüleri'nden (MAG) deprem bölgesine giderek gönüllü çalışmalara katılan Heybeliada’lı Zeynep Alpar ve Zeynel Meriç'i konuk ettik.
Kültürel Mirası Koruma Derneği'nden Prof. Dr. Eva Şarlak ve Rubi Asa'yla Antakya’nın çok katmanlı, etnik/dini kültürel dokusunun depremden nasıl etkilendiğini konuştuk.
İklim krizi ve afetler uzmanı, şehir plancısı, mimar Sera Tolgay’ı konuk ediyor ve afet sonrası kentlerin yeniden inşası üzerine konuşuyoruz.
Dünya Mirası Adalar’da Doç. Pelin Pınar Giritlioğlu’yla şehir planlama ve depremin ardından kamunun sorumlulukları üzerine konuştuk.
Derya Tolgay ile Fatih Artvinli, 2008'de hayatını kaybeden, bedenini doktor adaylarının eğitimi için İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'ne bağışlayan, şair, yazar, çevirmen, psikiyatri uzmanı olan Kriton Dinçmen’i konuşuyor.
Dünya Mirası Adalar’da konuğumuz Prof. Dr. Sabri Burak Arzova’yla yaşadığımız toprakların ilk ticaret okulu Elen Ticaret Mektebi’ni konuşuyoruz.
Derya Tolgay ve Nevin Sungur, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi, Şehir Planlama Müdürü Fatih Doğan ile Adalar’da gerçekleştirilen imar süreçlerini, sit alanlarını ve inşaatları konuşuyor.
Hüseyin Irmak, Taner Öngür ve Sera Tolgay’la İstanbul bağlamında geçmişten bugüne suyla değişen ilişkimiz üzerine konuşuyoruz.
Derya Tolgay ve Nevin Sungur, Türkiye'nin önde gelen hat ve cilt sanatçılarından Profesör Emin Barın’nın torunu Emir Barın’la aile hikâyesine ve Barın Han’ın geleceğine dair keyifli bir sohbet gerçekleştiriyor.
Adalar’ın başarılı ve rekortmen kadın yüzücülerinden Lale Kohen, Nur Pahiya Morer ve Laden Acarlı ile yüzmedeki başarılarının yanı sıra o dönemdeki Adalar’ın deniz kültürünü, Marmara Denizi ile olan bağlarını, Adalar’ın çok kültürlü yapısını ve dönüşen Ada kıyılarını konuşuyoruz.
Dünya Mirası Adalar’da Herkül Millas’la “devletin derin ajandasında” azınlıkları ve 6-7 Eylül’de yaşananları konuştuk.
Koruyamadığımız Marmara Denizi biyoçeşitliliğinin zenginliğini, tarihsel süreçteki değişimini ve geleceğini konuğumuz, deniz biyoloğu, yazar, sualtı fotoğrafçısı, belgeselci, deniz ekoloğu Dr. Mert Gökalp ile konuştuk.
Derya Tolgay, Dünya Mirası Adalar’da araştırmacı, yazar ve belgeselci Özcan Geçer’le, "Dünyaya malûmatım ve ihtiyarım olmaksızın geldim, benden evvel gelenler ve benden sonra gelecekler gibi." diyen rahip, gazeteci, seyyah ve mucit John Louis Sabuncu’nun yaşamını, eserlerini ve Büyükada’da inşa ettiği Sabuncu Köşkü’nü konuşuyor.
Nereliyiz, nereye aitiz? Aile nedir? Vatan nedir? Memleket nedir? Din nedir? Dil nedir? Öteki kimdir? Konuğumuz akademisyen, yazar, düşünür Herkül Millas ile Orhan Kemal Roman Armağanı ödüllü "Aile Mezarı" kitabı vesilesiyle azınlık olmak üzerine konuştuk.
Yahya Kemal’in 1916'da "Viranbağ" isimli şiirine ve filmlere ilham olan Büyükada’daki Viranbağ’ı ve tarihini, Adalar'ın bağcılık kültüründeki yerini Mustafa Nuri Devres Vakfı’ndan tarihçi Murat Devres ile konuştuk.
Tuğçe Kaplan ile antroposen anıtı Yassıada’nın dönüşümünü, 27 Mayıs 1960 Askerî Darbesi’nden adanın Demokrasi ve Özgürlükler Adası adıyla müzeleştirilmesine kadar geçen süreci farklı aktörleriyle, adaya ilişkin söylemler ve stratejiler üzerinden konuştuk.
Dünya Mirası Adalar'da 1984 yerel seçimleri ve dönemin neoliberal politikalarıyla Adalar’da başlayan inşaat dalgası konuşuldu.