Kültürel Miras ve Koruma: Kim İçin? Ne İçin'de Asu Aksoy ve Burçin Altınsay, gazeteci Ali Boratav ile Marmaris’in en güzel koylarından Kızılbük koyunda 6 bin kadar nüfusu çekmeyi planlayan dev bir turizm ve konut projesinin nasıl yapılabildiğini ve Marmaris kıyılarının karşı karşıya olduğu benzeri turizm baskılarını konuşuyorlar.
Oksijen gazetesinin 12 Nisan sayısında, Marmaris’in İçmeler Mahallesi Kızılbük Koyu'nda devam eden devasa inşaatlarla ilgili Ali Boratav’ın kapsamlı bir yazısı yayınlandı; başlığı “Bu garabeti kimse görmüyor mu?” idi. Yazıya çok çarpıcı fotoğraflar eşlik ediyor; tepelerle çevrili bir Ege koyunun deniz kıyısı ve yamaçları 10 kat yüksekliğine varan dev bloklar tarafından tamamen kapatılmış vaziyette.
260 villa, toplam bin 323 devre mülk konutu, 206 odalı bir otel, bir AVM gibi birimlerden oluşan Sinpaş Kızılbük Thermal Wellness Resort projesinin ilk yapı ruhsatı 1987’de, o dönem projenin sahibi Hattat Holding tarafından alınmış. Marmaris Belediyesi’nin verdiği imar izni korunmaya çalışılan Ege kıyılarında ve doğal alanlar için görülmemiş ve mümkün olmaması gereken büyüklükte. Ardından proje Sinpaş GYO tarafından devralınıyor ve zaman içinde verilen yeni ruhsatlarla proje alanı 280 bin metrekare büyüklüğe ulaşmış. Kat sayısı da 7’den 10’a çıkmış. Proje tamamlandığında yaklaşık 6 bin kadar nüfusun geleceği hesaplanıyor, buna çalışanlar da eklendiğinde yanı başındaki İçmeler Mahallesi kadar bir nüfus ediyor. Uydu kent gibi bir şey ortaya çıkan.
Program konuğumuz Ali Boratav ile çeşitli koruma statülerine sahip olan Kızılbük Koyu'nda böylesi bir projenin nasıl yapılabildiğini ve Marmaris kıyılarının karşı karşıya olduğu benzeri turizm baskılarını konuşuyoruz.
Kızılbük Koyu, 1996 yılında ilan edilen Marmaris Milli Park alanının içinde kalıyor. Ancak 1985’te özel mülkiyette olan bu parsel turizm tesis alanı ve konut alanı olarak belirlendiğinden turizm ve konut amaçlı imar statüsü devam ettirilmiş. Öbür taraftan proje deniz kıyısının dibinde yükseliyor; kıyılar Kıyı Kanunu tarafından koruma altında. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın sitesindeki bilgiye göre ise projenin yer aldığı alan 'herhangi bir Özel Çevre Koruma (ÖÇK), sit alanı veya Milli Park içerisinde bulunmamakta'. Bakanlığa göre burası 'arazi vasfı arsa'. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın sitesinde söz konusu proje alanında yapılmakta olan inşaatların neler olduğu tek tek sıralanıyor: Yani, arazi vasfına sahip olan bu arsada gerekli plan, ruhsat izinleri alınarak bütün bu inşaatlar yapılabilir denmek isteniyor.
Kızılbük Koyu'nun kullanımına ilişkin belirleyici kararı alan imar planları nasıl olmuş da bir kıyı alanına en az 6 bin kişiyi yerleştiren böyle bir yoğun turizm projesine çevre, doğa, deniz, su kaynakları ve ekolojik hayat üzerindeki etkilerinin ne olacağını hesaplamadan izin vermiş? Ali Boratav’a bu proje için verilmiş olan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir kararına karşı Marmaris Kent Konseyi ve sivil toplum girişimlerinin açmış olduğu davaları soruyoruz. Bu arada, Kızılbük Koyu’nda projenin %80'i tamamlanmış vaziyette.
