Kelebekler Vadisi’nde sit değişikliği

-
Aa
+
a
a
a

Muğla’nın Fethiye ilçesindeki Kelebekler Vadisi’nde sit değişikliği yapıldı.

Gezegenin Geleceği: 29 Mayıs 2023
 

Gezegenin Geleceği: 29 Mayıs 2023

podcast servisi: iTunes / RSS

BirGün’den Aycan Karadağ’ın haberine göre, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye’nin ve Dünya’nın en önemli doğal alanlarından olan Muğla’nın Fethiye ilçesindeki Kelebekler Vadisi’nde sit değişikliğine gitti. 9 Mayıs tarihinde ‘doğal sit alanı’nın koruma statüsünü ‘nitelikli doğal koruma alanı’ olarak tescil etti. Sit değişikliğiyle çivi bile çakılamayan alanda birçok faaliyet yapılabilmesinin önü açıldı. Bölgedeki turizm kooperatifi ise karara itiraz etti. Danıştay 6. Dairesi’nde görülen davada, Cumhurbaşkanlığı’nın almış olduğu sit değişikliğinin iptaline karar verildi. Bölge Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın son aldığı karara kadar 1. Derece Doğal Sit Alanı olarak korunuyordu.

Son 50 yılda görülen aşırı hava olaylarının etkileri

Dünya Meteoroloji Örgütü (DMÖ), küresel ısınma nedeniyle son 50 yılda görülen aşırı hava olaylarının 2 milyondan fazla kişinin hayatını kaybetmesine ve 4.3 trilyon dolarlık ekonomik kayba neden olduğunu açıkladı. DMÖ’nün 22 Mayıs tarihinde Cenevre’de başlayan Dünya Meteoroloji Kongresi sırasında yayınladığı yeni verilere göre 1970 ile 2021 yılları arasında hava, iklim ve suya bağlı 12 bine yakın afet meydana geldi. Aşırı hava olaylarından en fazla gelişmekte olan ülkeler etkilendi. Beklenmeyen ve aşırı hava olayları nedeniyle meydana gelen her on ölümün dokuzu ve ekonomik kaybın %60’ı bu ülkelerde gerçekleşti. DMÖ, bu hava olayları nedeniyle en az gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan küçük ada devletlerinin ekonomilerinin büyüklüğüne oranla ‘orantısız’ bir şekilde yüksek maliyete maruz kaldığını da açıkladı. DMÖ Genel Sekreteri Petteri Taalas, “En savunmasız topluluklar ne yazık ki hava, iklim ve suyla ilgili tehlikelerin yükünü taşıyor,” ifadelerini kullandı. DMÖ, en az gelişmiş ülkelerde, son yarım yüzyılda meydana gelen birçok afetin gayri safi yurt içi hasılanın %30’una varan ekonomik kayıplara neden olduğunu bildirdi. Gelişmekte olan küçük ada devletlerinde ise her beş afetten biri gayri safi yurt içi hasılanın % 5’inden fazlasına eşdeğer bir etki yarattı. Bazı afetler ise ülkelerin gayri safi yurt içi hasılanın tamamını yok etti. DMÖ, Afrika Kıtası’nda gerçekleşen 733.585 iklim nedenli ölümün %95’inin kuraklık nedeniyle olduğunu belirtti.

Güney ve Güneydoğu Asya’da rekor sıcak hava dalgaları yaşandı

Önde gelen iklim bilimcilerden oluşan uluslararası bir koalisyon olan World Weather Attribution grubuna göre, bu yıl Güney ve Güneydoğu Asya'nın çoğunda yaşanan yoğun sıcak hava dalgasının insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle otuz kat daha olası hale geldi. Nisan ayında Bangladeş, Hindistan, Laos ve Tayland gibi ülkelerde rekor kıran sıcak hava dalgaları yaşandı ve sıcaklıklar Tayland'da 45°C'ye ve Laos'ta 42°C'ye yükseldi. World Weather Attribution'ın son raporu, hem Güney Asya hem de Güneydoğu Asya bölgelerinde sıcaklıkların, iklim değişikliği olmadan olabileceklerinden en az 2°C derece daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Bilim insanlarının yaptığı açıklamada, “Küresel sıcaklıklar artmaya devam edecek ve bunun gibi olaylar daha sık ve şiddetli hale gelecek, genel sera gazı emisyonları durdurulana kadar,” dedi.

Akbelen Ormanı’nda köylüler 680 gündür nöbette

Milas’ta iki kömürlü termik santralin faaliyette olması ve kömür madenlerinin sürekli genişlemesi bir yandan ciddi bir ekosistem tahribatına yol açıyor, diğer yandan hak ihlallerini beraberinde getiriyor. Akbelen Ormanı’nda köylüler 680 gündür orman alanlarının kömür madenine feda edilmemesi için hem nöbet tutuyor hem de hukuki mücadele veriyor. Karadam Karacahisar Mahalleleri Doğayı Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği (KARDOK), Milas Kent Konseyi ve Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) ile birlikte ‘Kömürün Ötesinde Milas’ isimli rapor, Milas’ta kömürden çıkışın istihdam üzerindeki olası olumsuz etkilerini ortadan kaldıracak yerel ekonomik alternatifleri barındıran kömürden adil bir çıkışın yol haritasını sunuyor. Rapor kapsamında Milas’ta yapılan görüşmelerde, hava kirliliği, tarımsal verim kaybı, zeytin ağaçlarının verimsizleşmesi, kanser ve solunum yolu hastalıklarının artması, susuzluk gibi pek çok sorunun kömürden kaynaklandığı dile getiriliyor. İstimlak yoluyla köylülerin yerlerinden edilmesi ise kömürle ilgili en kaygı uyandıran sorun. Öte yandan raporda, bölgede alternatif istihdam kolları olarak Türkiye’deki tek Avrupa Birliği coğrafi işaretine sahip Milas zeytinyağı ve coğrafi işaretli çam balı arıcılığı öne çıkıyor.

Brezilya daha iddialı bir iklim değişikliği hedefliyor

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın bir önceki başkan, aşırı sağcı Jair Bolsonaro’ya yönelik eleştirileri ciddiye aldığını ve Brezilya’nın bu yıl daha iddialı bir iklim değişikliği hedefi duyurmayı planladığını söyledi. 2021’de Bolsonaro’nun Amazon Yağmur Ormanları’nın yok edilmesine göz yummasına yönelik artan küresel öfkenin ortasında Brezilya, 2030’a kadar sera gazı emisyonlarını %50 oranında azaltma sözü verdi. Bu oran bir önceki planda %43’tü ve Brezilya İklim Gözlemevi, Bolsonaro’nun hedefinin önceki hedefe kıyasla 400 milyon ton ek sera gazı salımına izin vereceğini hesapladı. Şimdi biraz olsun düzelme var.