Tarihin en etkili kedileri ve köpekleri

Haftanın kitapları Sam Stall’un kaleme aldığı “Uygarlığı değiştiren 100 kedi” ve “Uygarlığı değiştiren 100 köpek” kitapları oldu.

Lassie isimli köpeklere pek sık rastlayamıyoruz artık yakın çevremizde, benzer şekilde Garfield'ın da eski popülerliğinin olduğunu söylemek zor, hafifçe tombul sarışın kedilere başka isimler veriliyor artık ve bir kedinin lazanyayla ilişkisi anlamlı gelmeyebiliyor bazılarımıza! Bazı dönemlere, kuşaklara göre değişiklikler olsa da, değişmeyen şey, kedilerin ve köpeklerin hayatlarımızdaki yeri hiç kuşkusuz.

Uzun zamandır bir aradayız onlarla. Kurgu ya da gerçek olmaları da çok fark etmiyor üstelik. Hatta bazı durumlarda gerçeğin nerede bittiğini, kurgunun nerede başladığını anlamak bile güç. Örneğin ünlü yazar Edgar Allan Poe ile Cattarina adlı kedisi. Bir tarafta yazı yazarken Poe'nun omzuna çıkıp oturan Cattarina duruyor ("Poe'nun karanlık yüreğine dokunan kedi"); diğer tarafta ise Poe'nun "Kara Kedi" adlı hikâyesi ("O zamana kadar hiç yazılmadık derecede dehşet verici bir hikâye)... Böylesi anekdotların peşindeyseniz, Sam Stall'un kitaplarında yeterince bulmak mümkün; 100 kedinin ve 100 köpeğin hikâyesi, üstelik bu örnekler, "uygarlığı değiştiren" cinsten!

İki kitabında da Sam Stall, kategoriler oluşturmuş; "bilim ve doğa", "sanat ve edebiyat", "popüler kültür" gibi başlıklar altında geçmişten günümüze, kurgu ya da gerçek, tarihin en etkili kedilerini ve köpeklerini bir araya getirmiş. Farklı bir bakış açısıyla bu ünlü kedi ve köpekleri "esin perileri", "öncüler", "kahramanlar" ve "karşı kahramanlar" olarak da ayırabiliriz. Ama asıl etkileri, Sam Stall'un şu cümlelerinde gizli: "Hemen her köpek, tarihi ister değiştirsin ister değiştirmesin, çevresindeki dertli insanları olumlu yönde etkiler. Kafasını şöyle bir okşar, karşılığında yıkılmaz bir sadakat elde ederiz. Bir tas yemek karşılığında yılmaz bir müttefik kazanırız. Sıcak bir köşe karşılığında bir ömür boyu sürecek sevgi verirler bize. iki taraf için de kârlı bir ilişki olmuştur bu. Ama daha kazançlı çıkan taraf, kesinlikle insanlar olmuştur. Yüreğimizin derinliklerinde böyle bir dosta layık olmadığımızı biliriz. Ama belki, evet belki, köpekler sayesinde onların bizi 'zannettiği' kadar iyi insanlar olabiliriz."