Sibirya’nın Verkhoyansk kasabasında hava sıcaklığı 38 dereceye ulaştı

-
Aa
+
a
a
a

Ölçülen bu derece, Kuzey Kutup Dairesi’nde, kayıtların tutulmaya başlandığı 1885 yılından bu yana görülen en yüksek sıcaklık.

Gezegenin Geleceği: 24 Haziran 2020
 

Gezegenin Geleceği: 24 Haziran 2020

podcast servisi: iTunes / RSS

Uzmanlar bu bölgenin dünyanın geri kalan yerlerinden iki katı aşkın hızda ısındığına dikkat çekiyor. Rusya’nın başkenti Moskova’nın yaklaşık 4800 kilometre doğusundaki kasaba, dünyanın en soğuk bölgeleri arasında yer alıyor. 1892’de sıcaklık eksi 67,8 dereceye düşmüştü.

Akdeniz'in doğusu tropikalleşiyor

Dünyada insanın tanık olduğu ilk ve tek karakter değiştiren deniz olma özelliği taşıyan Akdeniz'in doğusunda özellikle son 25 yılda tropikleşme yaşandı. Mersin Körfezi'nin Türkiye’de en hızlı tropikleşmenin yaşandığı yerlerin başında geldiği belirtildi. Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, 1800’lerin sonunda Süveyş Kanalı'nın açılmasının ardından Kızıl Deniz’deki 'tropik' türlerin Akdeniz’e geçmeye başladığını belirterek, " Bu, 1800’lerin sonlarından bugüne kadar ilerleyen bir süreç. Bir denizin karakterini değiştirmesi insanlık tarihinde ilk kez gözlemleniyor. Çünkü bu süreç, yüzlerce yıl sürebilen bir süreç. Bu önemli ve heyecan verici bir durum" dedi. Doç. Dr. Deniz Ayas, "Akdeniz’in 23 ülkeye kıyısı var. Akdeniz’de 700 kadar balık türü olan deniz ve aynı zamanda göç geçişi yüksek bir vahşi ekosistemi olarak değerlendirebiliriz. Akdeniz’de 8 bin 500 üzerinde gözle görülebilen makroskopik deniz canlısı yaşıyor. Bu nedenle de Akdeniz önemli bir deniz ve ılıman bir karakterde. Süveyş Kanalı’nın açıldığı günden bu yana çeşitli balık türleri Akdeniz’e geçiyor. Bu türle buraya gelerek popülasyon kurarak Akdenizli balıklar olmaya başladılar." diye konuştu.

Adıyaman'da Fırat kaplumbağası bulundu

Adıyaman'ın Samsat ilçesinde, balıkçılar tarafından nesli tükenme tehlikesi altında olan Fırat kaplumbağası bulundu. İlçeye bağlı Gölpınar köyünde balıkçılık yapan Yılmaz Toprak, avlandığı sırada ağlarına bir kaplumbağanın takıldığını fark etti. Sudan çıkardığı kaplumbağanın diğerlerinden farklı olduğunu gören Toprak, durumu Adıyaman Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Mehmet Zülfü Yıldız'a iletti. Gölpınar köyüne gelen Yıldız, yaptığı incelemede kaplumbağanın Trionychidae familyasından olan ve yeryüzünde sadece Fırat ve Dicle nehirleri bölgesinde yaşayan nesli tükenmekte olan Fırat kaplumbağası olduğunu belirledi. Fırat kaplumbağasını inceleyen Doç. Dr. Yıldız, türün neslinin tehlike altında olduğunu söyledi. Barajlar nedeniyle kaplumbağanın neslinin tükenme tehlikesi altında olduğunu ifade eden Doç. Dr. Yıldız şöyle devam etti: "Barajlar yapıldığı zaman su seviyesi yükselmekte, su seviyesi yükselince normal eskiden kıyıda olan toprak yumuşak toprak su altında kalmakta ve hayvanlar üreyemeyecek duruma gelmekte. Çünkü bunlar yumurtalarını normalde Dicle ve Fırat'ın kıyısında bulunan kumun ve yumuşak toprakların içerisinde bırakıyorlar, ama barajlar yapılınca bu bölgeler su altında kalıyor. Su altında kalınca üreme için uygun olmaktan çıkıyorlar. Balıkçılar akşamdan ağı atıyor belirli bir saat ağ kalıyor sonra topluyorlar. Balıklar ağa takılınca Fırat kaplumbağası balıklarla beslendiğinden ağlara geliyor ve ağdaki balıkları yemeye çalışırken ağlara dolanıyor ve boğuluyor. Adıyaman'da birçok bilinçli balıkçı var bazı arkadaşlar bulduklarında alıp kurtarıp tekrar doğal ortamlarına salı veriyorlar" 

Şiddetli yağışlar can aldı

Geçtiğimiz hafta Türkiye’nin birçok ilçesinde yaşanan sağanak yağış ve dolu can ve mal kayıplarına neden oldu. Sağanak ve sel ondan fazla şehirde on binlerce hektarlık tarım arazisini de vurdu. Bursa’nın Kestel ilçesinde ise şiddetli yağışların sele dönüşmesi nedeniyle beş kişi yaşamını yitirdi, bir kişi ise aranıyor. Aralıklarla devam eden yağışın bu kez ceviz büyüklüğünde doluya dönmesiyle kiraz ve çilek başta olmak üzere birçok tarım ürünü de hasar gördü. Bloomberg HT’nin haberine göre, Amasya İlçe Tarım ve Orman Müdürü Tacettin Özmen, ilçede yaşanan sağanak ve dolu yağışının son yılların en etkilisi olduğunu belirtti. Buğday, arpa, mısır, şeker pancarı, soğan ile meyve ve sebze ekili arazileri su bastığını ve %50-60 zarar meydana geldiğini belirtti.

Amazon ormanları için çağrı

3,7 trilyon dolarlık varlığı yöneten 29 küresel yatırım şirketinden oluşan bir grup, dünyanın dört bir yanındaki Brezilyalı diplomatlarla Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’yu Amazon yağmur ormanlarındaki ormansızlaştırmayı durdurmaya çağırdı. Norveç merkezli sigorta ve emeklilik fonu firması tarafından yürütülen grup, yedi ülkedeki Brezilya büyükelçiliklerine mektup göndererek Brezilya’nın çevre koruma önlemlerini kaldırmasına dair endişelerini dile getirdiler ve buluşma talep ettiler. Mektupta “Çevre ve insan hakları politikalarının ve icra dairelerinin kaldırılmasıyla birlikte son yıllarda artan ormansızlaştırma, Brezilya’ya yatırım yapma ve finansal hizmetler sağlama koşulları hakkında yaygın bir belirsizlik oluşturuyor” ifadesi yer aldı. Çevre savunucuları, göreve başladığından beri korumaları zayıflatarak ormansızlaştırma ve orman yangınlarında artışa neden olduğu için Bolsonaro’yu suçluyor.