Rize'de 'HES oyunu': Gürgen Deresi'ne sürpriz biçimde yeniden su verildi

-
Aa
+
a
a
a

“Eğer bu dava kaybedilirse Karadeniz'deki tüm çevre düşmanı projelerin önü açılacak. ​​''

Gezegenin Geleceği: 17 Şubat 2021
 

Gezegenin Geleceği: 17 Şubat 2021

podcast servisi: iTunes / RSS

Rize Güneysu'da yapılan HES deneme üretimine başlamasıyla birlikte yaklaşık bir aydır su bırakılmayan Gürgen Deresi'ne sürpriz bir şekilde yeniden su verilmesi şaşkınlık yarattı. Yöre halkının aylardır yürüttüğü mücadeleye rağmen derelere su vermeyen HES şirketinin bir anda suyu bırakmasının arka planında ‘HES oyunu' olduğu ileri sürüldü. Handüzü Yaylası Koruma Derneği Başkanı Ceyhun Kalender, şirketin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rize'ye yaptığı ziyaret nedeniyle suyu bıraktığını, bugüne kadar yanlış bilgilendirilen Cumhurbaşkanı’na sanki su her zaman akıyormuş gibi bir görüntü verilmek istendiğini söyledi. HES'in iptal davasının görüşüleceğini belirten Kalender, HES'lerin iptal edilmemesi halinde bölgede çay dahil birçok bitki üretiminin tehlikeye gireceğini söyledi. Remzi Kazmaz, HES'e karşı çıkan Güneysulular adına hukuki süreci takip ediyor. Dernek Başkanı Ceyhun Kalender, HES'lerin akarsuları kurutarak Karadeniz'in sonunu getireceği uyarısında bulundu. Davanın avukatı Remzi Kazmaz da dört yıl önce çevre koşullarına uymadığı için iptal edilen HES'ler için ÇED olumlu kararı alınıp işe başlanmasına anlam verilemediğini kaydetti. Kazmaz, “Eğer bu dava kaybedilirse Karadeniz'deki tüm çevre düşmanı projelerin önü açılacak. HES'ler yüzünden kuruyan dereler çevreyi artık nemlendiremeyecek. Nem olmayan yerde çay yetişmez. Rize hem en kritik içme suyunu hem çayını kaybedecek” ifadelerini kullandı.

Antarktika'da henüz tanımlanamayan canlılar bulundu

Antarktika‘daki Filchner-Ronne Buz Sahanlığı‘nda deniz dibi tarama çalışmaları sırasında, Güneş ışığının ulaşamadığı yerlerde de canlıların yaşadığı keşfedildi. Araştırmalarda, henüz tanımlanamayan 22 deniz canlısı ve 16 deniz süngeri belirlendi. New Scientist dergisinde yayınlanan makaleye göre Birleşik Krallık‘tan bilim insanları, deniz yüzeyini kaplayan 900 metre kalınlığındaki buzda açılan delikten kamerayla görüntüleme yaptı. Buz tabakasının altında, güneş ışığının ulaşamadığı noktadan elde edilen görüntülerde, bu noktada bile yaşam olduğu keşfedildi.  Ekipte yer alan Huw Griffiths, tespit edilen canlıların orada yaşamaması için birçok neden olduğunu söyledi. 

Bill Gates uyarılarını yineledi

COVID-19’dan önce küresel bir salgın olabileceği konusunda öngörülerde bulunan iş insanı ve filantropist Bill Gates, bu kez de iklim krizi hakkındaki uyarılarını yineledi: Salgını bitirmek iklim değişikliği sorununu çözmekten çok çok daha kolay. Gates, iklim krizini çözmenin insanlığın yapacağı en müthiş şey olacağını belirtti. Gates, “Pandemi sona erecek. Çünkü inanılmaz aşılar bulundu. Şimdi bu aşıları yaygınlaştırmaya ve yeni varyantlara uyarlama çalışıyoruz. İklim değişikliğine kıyasla bu çok daha kolay. Maalesef, iklim değişikliği bu yüzyılın sonunda, her yıl beş kat daha fazla ölüme neden olacak” dedi. İklimle ilgili bilinmesi gereken sayıların 51 milyon ve sıfır olduğunu belirten Gates bunu şöyle açıkladı: “51 milyon ton seragazı dünyanın yıllık olarak atmosfere saldığı miktar. Sıfır ise ulaşmamız gerek rakam. Ekonominin tümünde yenilikçiliğe ihtiyacımız var. Çelik fabrikalarını, çimento fabrikalarını, elektriği ve ulaşımı değiştirmemiz gerekiyor. Sıfır karbon emisyonuna ulaşmayı başarırsak bu, insanlığın şimdiye kadar başardığı en muhteşem şey olacak” dedi.

Dipsiz Göl için soruşturma açılacak

Danıştay, Dipsiz Göl’ün define kazısıyla kurutulmasına ilişkin Gümüşhane Valisi Kamuran Taşbilek’e soruşturma izni vermeyen İçişleri Bakanlığı kararını iptal etti. Taşbilek hakkında “Dipsiz Gölde mera niteliğindeki alanda define arama ve kazı çalışması yapılmasına göz yummak ve gölün kurumasına, meranın tahribine neden olma” suçlamasıyla soruşturma başlatılacak. Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün olumlu görüşleri üzerine Gümüşhane Müze Müdürlüğünce 2019 yılında 2 kişiye define araması için izin verilmişti. Gölün suyu jandarma eşliğinde boşaltılarak, tabanı iş makineleriyle kazıldı. Kaynağı ve akarı olmayan Dipsiz Göl’de, 4 gün sürdürülen kazı çalışmaları, define bulunamayınca sonlandırıldı. Yol seviyesi ile birleştirilen göl alanı taş ve toprakla dolduruldu. Tepki üzerine de sorumlular hakkında soruşturma açılırken Gümüşhane Valiliği de gölü eski haline getirmek için dışarıdan su takviye etti ancak 12 bin yılda oluşan doğal göl eski haline gelmedi.

DSİ'den pilot proje

Son yıllarda gündemde olan küresel iklim değişikliği ve kurak sezonlarla, su tasarrufunun önemi bir kez daha anlaşıldı. Suyun en çok kullanıldığı tarım sektöründe yapılacak her türlü tasarrufun önemi büyük. AA’nın haberine göre Devlet Su İşleri (DSİ), su israfının önüne geçmek için seçilen pilot sulama projelerinde  “Kademeli Su Kullanım Hizmet Bedeli” uygulaması konusunda çalışma başlattı. Çalışma kapsamında, tesislerden alınan “Su Kullanım Hizmet Bedeli” kullanılan su miktarına veya hacme göre alınacak. Mevcut durumda her bir metreküp suyun ücreti sabitken, yeni uygulama ile bu ücret değişken olacak. Bu uygulamayla, su kullanım hizmet bedeli az su kullanıldığında ödüllendiren veya çok su kullanıldığında artarak cezalandıran bir yaklaşıma dönüşecek. Böylece işletme ve bakım maliyetleri düşürülecek, su ve toprak kaynakları korunmuş olacak. Az su kullanılacağı için özellikle pompaj sulamalarda enerji maliyetleri azaltılarak, çiftçinin sulama hizmetinden daha ucuza yararlanması sağlanacak.