Her dokuz kuş türünden birinin nesli tükeniyor

-
Aa
+
a
a
a

Ormansızlaştırma, istilacı türler ve iklim değişikliğinin bin 400'den fazla kuş türünün yok olmasına rol oynadığı ileri sürüldü.

Gezegenin Geleceği: 08 Ocak 2024
 

Gezegenin Geleceği: 08 Ocak 2024

podcast servisi: iTunes / RSS

Ormansızlaştırma, istilacı türler ve iklim değişikliğinin bin 400'den fazla kuş türünün yok olmasına rol oynadığı ileri sürüldü. İnsanların daha önce düşünülen miktarın iki katı yani yaklaşık bin 400 kuş türünü yok ettiği ileri sürüldü. Birleşik Krallık Ekoloji ve Hidroloji Merkezi'nin (UKCEH) yaptığı bir araştırmada modern insanlık tarihi boyunca her dokuz kuş türünden birinin yani %12'sinin neslinin tükendiği tespit edildi. Ormanların yok edilmesi, aşırı avlanma ve istilacı türlerin girişi, yaklaşık 130 bin yıl önceki Geç Pleistosen döneminden bu yana insanlar tarafından ortaya konan ana tehditler oldu. Ekoloji ve Hidroloji Merkezi'nde ekolojik modelleme yapan çalışmanın başyazarı Dr. Rob Cooke, "İnsanlar habitat kaybı, aşırı avlanma ve yuvaları basan ve yiyecek için onlarla rekabet eden sıçanlar, domuzlar ve köpeklerin ortaya çıkması kuş popülasyonlarını hızla tahrip etti,” dedi. İklim değişikliği, yoğun tarım ve kirlilik son yüzyılda bu tehdidi daha da artırdı. Araştırmacılar, keşfedilmemiş yok oluşları tahmin etmek için bilinen kuş yok oluşlarına dayalı istatistiksel modelleme kullandı ve Yeni Zelanda'yı bir vaka çalışması olarak seçti. Ülkedeki tüm kuşların korunan kalıntıları sayesinde Yeni Zelanda, dünyada insan öncesi kuş faunasının tamamen bilindiğine inanılan tek yer konumunda. Nature Communications dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, Geç Pleistosen çağından bu yana soyu tükenmiş 640 kuş türü biliniyor ve bunların %90'ı insanların yaşadığı adalarda yaşıyordu. Bilinmeyen 790 türün daha onlara katıldığı tahmin ediliyor. Cooke'a göre bunlardan sadece 50 kadarı doğal yollarla yok olmuş olabilir. Çalışma, 14. yüzyıl boyunca insanların Hawaii ve Cook Adaları gibi Doğu Pasifik adalarına gelmesinden sonra 570 kuş türünün kaybolduğunu tahmin ediyor. Araştırmacılara göre bu, doğal yok oluş oranının neredeyse 100 katı ve potansiyel olarak tarihteki en büyük insan kaynaklı omurgalı yok oluş olayı. Günümüzde sadece 11 bin kuş türü kaldı ve bunların 700'ü önümüzdeki birkaç yüz yıl içinde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

Almanya'da karbon emisyonlarında tarihi düşüş

Almanya'da karbon emisyonlarında geçen yıl tarihi bir düşüş yaşandığı bildirildi. Agora Energiwende adlı düşünce kuruluşu tarafından yapılan açıklamada, geçen yıl emisyonlarda 673 milyon ton ile referans yılı olan 1990'a oranla %46'lık bir düşüş görüldüğü belirtildi. Bu oranın 1950'lerden bu yana görülen en düşük salım olduğu ve bu yıl 2022'ye oranla da 73 milyon tonluk düşüş kaydedildiği aktarıldı. Söz konusu oran, İklim Koruma Yasası'nda 2023 için belirlenen 722 milyon tonluk yıllık hedefin de altında kalmış oldu. Uzmanlara göre, bu beklenmedik belirgin düşüşün arkasındaki temel neden elektriğe talebin azalması. Ancak uzmanlar bu düşüşü iklim korumaya yönelik genel tabloda olumlu bir haber olarak değerlendirme konusunda çekinceli. Bu çekincenin temel nedeni ise, düşen karbon emisyonlarının yalnızca %15'inin kalıcı tasarruflar olması. Agora Energiwende, emisyonların konjonktüre bağlı olarak yeniden yükselmesi ya da sektörün bir kısmının uzun vadede yurt dışına taşınması ihtimalini bu ihtiyatlı yaklaşıma neden olarak gösteriyor. Enerji piyasasının, yenilenebilir enerjideki tarihi yükselişle bir iklim politikası başarısına imza attığını ifade eden Agora Energiewende Almanya Direktörü Simon Müller, diğer yandan sektörün zayıf yanları nedeniyle endüstri ülkesi olan Almanya zarar görür ve emisyonlar yalnızca başka yere taşınırsa bunun yine iklim için iyi olmayacağı uyarısında bulundu.

‘Sit alanı olan bölgede ağaç kesiliyor' iddiası

İzmir Bornova Anadolu Lisesi’ne ait korulukta ‘Suriyeliler için anaokulu yapılıyor’ ve 'Sit alanı olan bölgede ağaç kesiliyor' iddiası tepkilere neden oldu. Okulun mezunlarından olan CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer konuya tepki gösterdi. Koruluktaki inşaat faaliyetleri durduruldu. İzmir'in köklü liselerinden Bornova Anadolu Lisesi’ne ait korulukta yapılan inşaat ve sit alanı olan bölgedeki ağaç kesimi tartışma yarattı. Yeniçağ Gazetesi’nde, Bornova Anadolu Lisesi'nin korusuna Suriyeli çocuklar için anaokulu yapıldığına dair bir haber yayımladı. Habere göre, Milli Eğitim Bakanlığı İnşaat ve Emlak Genel Müdürlüğü'nün açtığı ihale kapsamında; Kınık, Menemen, Seferihisar ve Bornova ilçelerinde mülteci anaokulu açılacak. İhale ilanında projenin Avrupa Birliği'nin (AB) Türkiye'deki Mülteciler İçin Mali Yardım Programı (FRIT Fonu) bünyesinde ve Alman Kalkınma Bankası (KFW) yürütücülüğünde 'Kriz Zamanlarında Herkes için Eğitim Projesi’ olduğu kaydedildi. İhale ilanında okul yapım parasının tamamının da Alman Kalkınma Bankası (KFW) tarafından karşılanacağı açıklandı. Proje kapsamında İzmir Bornova'da anaokulu yapılacak yerlerden birisi de Bornova Anadolu Lisesi korusu olarak belirlendi. İddiaların kamuoyunda gündeme gelmesinin ardından, okulun mezunlarından CHP Genel Başkanı Özgür Özel sosyal medya hesabından, “Binlerce mensubundan biri olduğum Bornova Anadolu Lisesi ailesine bunu yaşatamazsınız. Bu hatadan derhal geri dönülmeli,” açıklamasını yaptı.