Dünya Meteoroloji Örgütü, El Niño’nun Mart ve Mayıs aylarında normalin üstünde sıcaklıklara neden olabileceğini duyurdu.
Yeşil Gazete’de yer alan habere göre, Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) geçen yıl ve bu yıl normallerin üstünde sıcaklıklar getiren El Niño’nun, bu yıl etkisinin zayıflamaya başladığını ancak Mart ve Mayıs ayları aralığında normalin üstünde sıcaklıklara neden olabileceğini duyurdu, “2023 - 2024 yıllarında yaşanan hava olayı El Niño, tarihteki en güçlü beş olaydan biri olarak zirveye ulaştı. Şu anda giderek zayıflıyor ancak önümüzdeki aylarda küresel iklimi etkilemeye devam edecek ve insan faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazları nedeniyle ısıyı daha da artıracak.” WMO’nun son güncellemesi, El Niño’nun etkilerinin Mart - Mayıs döneminde devam etme ihtimalinin yaklaşık % 60 olduğunu ve Nisan - Haziran aylarında nötr koşulların (el Niño veya la Niña) görülme ihtimalinin %80 olduğunu söylüyor, “La Niña’nın yılın ilerleyen dönemlerinde gelişme ihtimali var ancak bu ihtimal şu an belirsiz. El Niño ortalama olarak her iki ila yedi yılda bir meydana geliyor, genellikle dokuz ila 12 ay sürüyor.” WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, “Haziran 2023’ten bu yana her ay yeni bir aylık sıcaklık rekoru kırıldı ve 2023 şimdiye kadar kaydedilen en sıcak yıl oldu. El Niño, bu rekor sıcaklıklara katkıda bulundu ancak ısıyı hapseden sera gazları tartışmasız bir şekilde ana suçludur,” diyor. Ekvator Pasifik’teki okyanus yüzeyi sıcaklıklarının El Niño’yu açıkça yansıttığına ancak dünyanın diğer bölgelerindeki deniz yüzeyi sıcaklıklarının da son 10 aydır sürekli ve alışılmadık derecede yüksek olduğuna dikkat çeken Saulo, “Ocak 2024’te deniz yüzeyi sıcaklığı, Ocak ayı için bugüne kadar kaydedilen en yüksek sıcaklıktı. Bu endişe verici ve yalnızca El Niño ile açıklanamaz,” derken, Afrika Boynuzu ve ABD’nin güneyindeki selleri tetikleyen artan yağışlarla ve Güney Doğu Asya, Avustralya ve Güney Afrika’daki alışılmadık derecede kuru ve sıcak koşullarla ilişkili olan El Niño, Güney Amerika‘nın kuzeyindeki kuraklığı şiddetlendirdi ve aynı zamanda Güney Afrika’nın bazı bölgelerinde daha kuru ve daha sıcak koşulların ortaya çıkmasına da katkıda bulundu. Saulo, “El Niño olaylarının toplumlar ve ekonomiler üzerinde büyük etkisi oluyor,” açıklamasını yaparken, Ulusal Meteoroloji ve Hidroloji Servisleri (NMHS’ler) önümüzdeki aylarda durumu yakından izleyecek ve El Niño’nun yayılması ve La Niña’nın olası gelişimi hakkında güncel bakış açıları sunacak. WMO, belirsizliğin genellikle kuzey ilkbaharı ve yazın başlarında yapılan uzun vadeli tahminlerde daha fazla olduğuna dikkat çekiyor.
Güney Yarımküre’nin her yeri ağarıyor
Deniz biyologları, iklim değişikliği ve El Niño iklim olayı ile tetiklenen rekor düzeydeki okyanus sıcaklığının ardından alarma geçti. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) Mercan Resifleri İzleme Birimi’nin küresel izleme yetkilisi olan ekolog Derek Manzello, “Güney Yarımküre’deki mercan resiflerinin tamamı bu yıl ağaracak gibi görünüyor,” derken, gezegen tarihindeki en kötü ağarma olayının eşiğinde olduğumuzu ifade etti. Isı stresinin tetiklediği mercan ağarması, mercanların dokularında yaşayan renkli algleri dışarı atmasıyla meydana geliyor. Bu yararlı algler olmadan mercanlar solgunlaşıyor ve açlığa ve hastalıklara karşı savunmasız hale geliyor. Mercan beyazlaşması, deniz ekosistemi için yıkıcı olabilir ve ayrıca balıkçılık ve turizme dayalı ekonomiler için de olumsuz etkilere neden olabilir. Son küresel kitlesel mercan ağarma olayı 2014’ten 2017’ye kadar sürdü ve bu süre zarfında Büyük Set Resifi mercanlarının neredeyse üçte birini kaybetti. İlk sonuçlar, bu olayda dünyadaki resiflerin yaklaşık %15’inde büyük mercan ölümlerinin yaşandığını gösteriyor. Yapılan gözlemler bu senenin daha da kötüye gittiğini açığa çıkardı. Manzello, yazın sonuna gelindiği şu dönemde, “Güney Yarımküre’nin her yeri ağarıyor,” derken, Büyük Set Resifi’nin tamamın ağardığını ve yakın zamanda Amerikan Samoası’ndaki resiflerde de ağarma yaşandığına dair bilgi aldığını paylaştı. Önceki küresel ağarma olayları 1998 ve 2010 yıllarında gerçekleşmişti. Mercan ağarması, genellikle okyanus sularının daha sıcak olmasına yol açan ve doğal olarak meydana gelen El Niño iklim olayıyla bağlantılı. Ancak geçtiğimiz yıl küresel sıcaklıklar, sanayi öncesi seviyelere göre 1,5 derecenin üzerine çıkmıştı. Daha uzun bir süre boyunca yaşanacak 1,5 derecelik bir artışın kitlesel mercan ölümleri için kırılma noktası olduğuna inanılıyor; bilim insanları dünyadaki mercanların %90’ının kaybolabileceğini tahmin ediyor.
Son 53 yılın en sıcak ikinci Şubat ayı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Türkiye’de son 53 yılın en sıcak ikinci Şubat ayının yaşandığını bildirdi. Bakan Özhaseki, “Şubat ayı sıcaklık ortalaması 7,5 derece oldu. Meteoroloji Genel Müdürlüğümüzün aylık sıcaklık değerlendirmesine göre, 2024 yılı Şubat ayında sıcaklıklar ortalamaların 3, 4 derece üzerinde gerçekleşti. Böylece son 53 yılın en sıcak ikinci Şubat ayı olarak kaydedildi.” 2024 Ocak ayı, Türkiye genelinde son 53 yılın en sıcak Ocak ayı olarak kayda geçmişti. Türkiye genelinde sıcaklık değerleri, küresel ısınmaya bağlı olarak 2024’ün kış aylarında birçok bölgede aşırı sıcak seyretti.
