Portre: M (Matthieu Chedid)

-
Aa
+
a
a
a

Fransız Öpücüğü'nün bu bölümünü M adıyla tanınan söz yazarı, besteci ve yorumcu Matthieu Chedid'e ayırdık. Program boyunca onun solo albümlerinden seçtiğimiz şarkıların yanı sıra Vanessa Paradis, Brigitte Fontaine ve Fatoumata Diawara gibi meslektaşlarıyla yaptığı düetleri de dinledik. 

Doksanların ikinci yarısı, Fransız Müziğinde altmışlar ve yetmişlere damga vuran sanatçıların oğullarının artık yavaş yavaş kendi ayakları üzerinde durmaya başladığı ve babalarının isminden bağımsız bir kariyer arayışı içine girdikleri dönem olmuştu. Söz konusu kuşağın öncüsü Johnny Hallyday’in oğlu David’di. Kariyerine başlarken o da tıpkı Thomas Dutronc gibi soyadını gizlememeyi tercih etmişti. Öte yandan Jacques Higelin’in oğlu Arthur, aile adının sadece ilk harfini kullanarak başarısını, babasının şöhretine borçlu olmadığı mesajını veriyordu. Arthur H’ın hem yakın arkadaşı hem de meslektaşı olan Matthieu ise, henüz altı yaşındayken babası Louis Chedid’in bir şarkısının vokallerinde yer alarak başlamıştı kariyerine ama piyasaya -M- adıyla giriş yapmayı seçmiş, böylece kendi utangaç kimliğinden sıyrılarak çılgın ve gizem dolu bir karaktere hayat verme imkânına kavuşmuştu. Müziğe çocukluk arkadaşları Pierre (Souchon) ve Julien (Voulzy) ile birlikte kurduğu mütevazı gruplarla başlayan Matthieu, profesyonelliğe adım attığı ilk yıllarda Philippe Chatel, Billy Ze Kick ve Nina Morato gibi isimlerle çalıştı. Farklı enstrümanları çalma konusunda doğal bir yeteneğe sahipti ve zaman zaman babasının verdiği konserlerde izleyici karşısına çıkmaktan geri kalmıyordu. Tüm bu uğraşlar sayesinde önemli tecrübe kazanan ve kendi kariyerinin altyapısını oluşturan Matthieu, ilk albümü “Le Baptême”i ise 1997’nin ilkbahar aylarında piyasaya sürdü. Albümde yer alan Machistador, Nostalgic du cool ve Le Baptême gibi şarkılar yayınlanır yayınlanmaz müzikseverlerin ve radyo istasyonlarının favorisi haline geldi. Bu albümün ardından Bercy’de İskoçyalı rock grubu Texas’ın açılış şarkıcısı olarak sahne alan M; ilginç saç şekli ve biraz Meksikalı güreşçilerininkini andıran renkli kostümleriyle kısa sürede basının ilgi odağı haline geldi. 

1999’da piyasaya çıkan “Je dis aime”, -M-‘in asıl büyük çıkışını gerçekleştirdiği albüm oldu. Sözleri sanatçının büyükannesi yazar ve şair Andrée Chedid’in imzasını taşıyan isim şarkısının yanı sıra Onde sensuelle, Le Complexe du corn-flakes ve Monde virtuel gibi parçalar dikkat çekiyordu bu albümde. 2000 yılında düzenlenen Victoires de la Musique töreninden “En İyi Erkek Şarkıcı” ve “En İyi Konser” ödülleriyle ayrılan Matthieu, aynı yılın bahar aylarında Olympia ve La Cigale gibi salonları da ziyaret edeceği yeni bir turneye çıktı. Albümün isim şarkısı olan Je dis aime, “Sev diyorum” anlamına geliyor fakat "aime" yani "sev" kelimesi aynı zamanda sanatçının sahne adıyla aynı şekilde okunuyor, bu da Chedid’in repertuarında çok sık rastlanan kelime oyunlarından biri. 

2002’de Vincent Perez’in ilk yönetmenlik denemesi olan Peau d’ange, 2003’te de Sylvain Chaumet’nin ödüllü animasyonu Les Triplettes de Belleville – Belleville’de Randevu’nun orijinal müziklerine imza atan Chedid aynı dönemde Vanessa Paradis, Jane Birkin ve Alain Bashung gibi meslektaşlarıyla çalıştı ve Nino Ferrer, Jacques Brel ve Dick Annegarn gibi efsaneleşmiş sanatçılar için yayınlanan saygı albümlerinde yer aldı. Sanatçı, üçüncü stüdyo albümü “Qui de nous deux”yü 2003’te piyasaya sürdü. La bonne étoile, Mon ego ve Gimmick gibi parçaların öne çıktığı albümde Le Radeau, La Corde sensible ve Je me démasque gibi daha kişisel şarkılar da yer alıyordu. Fransa listelerinde bir numaraya kadar yükselen bu albüme ismini veren şarkıda, gitarından bahsediyor sanatçı ve "İkimizden hangisi diğerine ilham veriyor" diye soruyor ama aynı zamanda farklı kelime oyunlarıyla 2002’de dünyaya gelen kızı Billie’yi de kast ediyor. 

Bu albümü izleyen turnede önce Fransa’daki irili ufaklı birçok stadyumu, daha sonra da Belçika, İspanya, Kanada, İngiltere ve Mısır’daki konser salonlarını dolaşan M, 2005’te çocukluk arkadaşı Arthur H’ın “Adieu tristesse” adlı albümüne Est-ce que tu aimes? adlı parçayla konuk oldu, ertesi yıl da Guillaume Canet’nin Ne le dis à personne – Kimseye Söyleme adlı geriliminin müziklerini besteledi. 2007’de yakın dostu Vanessa Paradis’nin yeni albümü “Divinidylle”in yapımcılığını üstlenen M, kariyeri boyunca Vanessa Paradis’yle sık sık bir araya geldi. Geçtiğimiz haftalarda piyasaya çıkan canlı performans albümünde de birlikte seslendirdikleri iki parça yer alıyordu. Bunlardan biri 2011 tarihli Un monstre à Paris filminin soundtrack’inde yer alan La Seine, diğeri de Matthieu Chedid’in meslektaşı ve adaşı Matthieu Boogaerts’a ithaf ettiği La bonne étoile – Şans yıldızı adlı parçaydı.

Matthieu Chedid, dördüncü stüdyo albümü “Mister Mystère”i, 2009'un Eylül ayında piyasaya sürdü. Albümün isim şarkısı dışında, yedi parçanın daha sözleri Brigitte Fontaine imzasını taşıyordu. Bunun yanı sıra Est-ce que c’est ça?, Le roi des ombres ve ilk olarak babası Louis Chedid tarafından 1974’te seslendirilen Hold-up gibi şarkılar da yer alıyordu bu çalışmada. Bu albümle birlikte fiziksel bir değişim de gözlemleniyordu M’de. Sanatçı artık karakteristik saç kesimini değiştirmiş, daha sıradan kıyafetler giymeye başlamıştı.  

Oldukça kısa bir sürede genç yaştaki müzikseverlerin olduğu kadar otuzlarını geçmiş ama büyümeyi reddeden bir kuşağın da sevgilisi haline gelen M, 2011 yılında, Johnny Hallyday’in “Jamais seul” adlı albümünün yapımcılığını üstlendi. Albümdeki şarkıların çoğu da onun imzasını taşıyordu. 2012’de kayıtları Los Angeles ve Paris’te gerçekleşen beşinci stüdyo albümü “Îl”’i yayınladı. Basit kelime oyunları içeren rock müzik altyapılı şarkılardan oluşan bu albümde Fransız DJ, Dorion Fiszel ve Amerikalı bas gitarist Brad Thomas Ackley ile çalışmıştı sanatçı. Albümün kapağındaki resmi ise kızı Billie çizmişti. Bir önceki albümü "Mister Mystère"e oranla geniş kitlelerin ilgisini çekme konusunda daha başarılı olduğu belirtilen bu çalışmada yer alan şarkılardan biri de Baïa adını taşıyordu. Şarkının video klibi çizgi roman dünyasını ve seksenli yılların uzay dizilerini hatırlatıyordu izleyenlere. Uzaydan gelen bir süper kahraman rolünde ise annesi Marianne Chedid’i oynatmıştı M. 

2015’in ilkbahar aylarında babası Louis Chedid ve kardeşleri Anna ve Joseph ile birlikte bir turneye start verdi Matthieu Chedid. Bu turne kapsamındaki konserler, Chedid ailesinin her biri birer müzisyen olan bu dört ferdine ait şarkılardan oluşuyordu. 2015’in sonlarına doğru da bu parçaların yer aldığı albüm çıktı piyasaya. Bu şarkılardan biri de ilk olarak 1985’te Louis Chedid tarafından seslendirilen Anne, ma sœur Anne idi. Fransa’da o yıllarda yeniden alevlenen ırkçılık kavramı üzerine yazılmış bir parçaydı bu. Louis Chedid şarkının ismi için, Charles Perrault’nun 1697 tarihli La barbe bleue – Mavi Sakal adlı öyküsünde geçen bir cümleden ilham almıştı ve İkinci Dünya Savaşı sırasında yazdığı hatıra defteriyle hafızalara kazınan Anne Frank’a seslenmişti. Louis Chedid’in otuz beş yıl önce işaret ettiği durum aslında güncelliğini hala koruyor. Irkçılığı körükleyen aşırı sağ partiler Avrupa’nın çoğu ülkesinde yeniden yükselişte. Bu açıdan, hem bu şarkıyı hem de şarkıda bahsedilenleri unutmamak gerek. 

2017’de bambaşka bir projeyle çıktı hayranlarının karşısına M. Oxmo Puccino ile düet yaptığı Bal de Bamako adlı single’ın radyolarda yayınlanmasının ardından Malili şarkıcı Fatoumata Diawara ve yine Malili müzisyenler Toumani Diabeté ve onun oğlu Sidiki Diabété yanına alarak kırk konserlik bir turne için yollara düştü. Bu turnede yer alan şarkılardan oluşan "Lamomali" adlı albüm de 2017 Kasım’ında yayınlandı. Bu çalışmasıyla ertesi yıl "En İyi Dünya Müziği" albümü dalında Victoire de la Musique ödülü kazanan M, meslekteki yirminci yılını henüz doldurmuş olmasına karşın kazandığı on üç Victoires de la Musique ödülüyle bu organizasyonda en fazla ödül kazananlar sıralamasında Alain Bashung’la zirveyi paylaşıyor. 

M'in şimdilik son stüdyo albümü "Lettte infinie", 2019’un Ocak ayında piyasaya çıktı. Albümde Daft Punk grubundan Thomas Bangalter’le birlikte yazdığı bir parça da bulunuyor. Ayrıca sanatçının kızı Billie de bazı şarkıların vokallerine katkıda bulunmuş. Bunun yanı sıra L’alchimiste adlı şarkı, Brigitte Fontaine imzasını taşıyor. Semboller öne çıkıyor bu albümde. Albümün kapağındaki üçgenlerin doğadaki hava, ateş, toprak ve su gibi elementlerin işaretlerinden ya da piramitlerden ilham alındığı söyleniyor. L’alchimiste (Simyacı) da albümdeki sekizinci şarkı, sekiz rakamının sonsuzluk işaretini hatırlatması, albümün isminin de Lettre infinie olması, yani yazılış bakımından "sonsuz mektup" okunuş bakımındansa "sonsuz varlık" anlamına gelmesi başka bir özellik katmış parçaya. 

Şarkıcı / YorumcuParça AdıAlbüm AdıSüre
M Onde sensuelle Je dis aime 3:26
M Machistador Le baptême 3:39
M Je dis aime En tête à tête 5:20
M Qui de nous deux Qui de nous deux 3:46
M & Vanessa Paradis La bonne étoile Le Grand Petit Concert 2:55
M & Brigitte Fontaine Pipeau L'Un N'Empêche Pas L'Autre 2:22
M Mister Mystère Les saisons de passage 3:30
M Baïa Îl(s) (Live Zénith, Paris / Juin 2013) 4:00
Louis, Matthieu, Joseph & Anna Chedid Anne, ma sœur Anne Louis, Matthieu, Joseph & Anna Chedid 2:15
M & Fatoumata Diawara & Toumani Diabaté & Sidiki Diabaté Une âme Lamomali 3:28
M L'alchimiste Lettre infinie 2:48