Kanla öğrenmek: Kirli savaşta Fransa'nın rolü

-
Aa
+
a
a
a

Buenos Aires - Fransız televizyon kanalı Canal+, 3 Eylül günü “Ölüm Okulu” başlıklı bir dokümantasyon yayınladı. Gazeteci Marie Monique Robin, aralarında Arjantin’de 1976-1983 yılları arasındaki askeri diktatorluk dönemindeki gizli operasyonları yönlendiren General Ramon Diaz Bessane, Benite Bignone ve Albano Harguindeguy’un da olduğu “okul öğrencileri” ile konuştu...

 

 “Ölüm Okulu”nun temeli Vietnam Savaşı sırasındaki operasyonlara dayanıyor. Okul öğrencileri bir anlamda karşı devrim taktikleri için laboratuvar işlevi gören Cezayir savaşında stajlarını tamamladıktan sonra “ev ödevleri” için ülkelerine döndü. Arjantin’de yayımlanan Pagina 12 gazetesi dokümantasyonun deşifresini verirken, çok az kişinin bildiği Fransa’nin kirli savaştaki rolünü de ortaya koymuş oldu.

 

General Charles Lacheroy bugün 96 yaşında, Cezayir’deki birçok operasyonun yöneticisiydi. Lachroy aynı zamanda 1951 yılında Vietnam’daki devrimci kuvvetlere karşı operasyonlar icinde de yer aldı.

 

“Hindi-Çin’e vardığımızda kızıllar adım adım ilerliyordu. Biz öncelikle bu kuvvetlerin nasıl ilerleyebildikleri konusunda istibarat çalışmaları yaptık. Bu çok önemliydi çünkü kızıl birlikleri halktan ayırmak imkânsızdı, düşman bizle karşılaşacağını anladığı zaman halkın arasına karışıyordu. Onlarla düzenli savaş yapmak mümkün olmuyordu.”

 

Lacheroy’un söylediği “düzenli savaşın imkânsızlığı” cümlesi karşı devrimci taktiklerin temelini olusturuyordu. Vietnam birlikleri 7 Mayıs 1954’te Dien Bien Phu’da Fransızları yenilgiye uğrattığında General Lacheroy va Paul Aussoresses gibi istihbarat okulundan yetişen askerler için geriye yalnızca yaşanmış deneyimler kalmıştı. Aussoresses ise bu deneyimlerini Cezayir’de uygulama fırsatı bulacaktı.

 

Karşı devrimin laboratuvarı: Cezayir Savaşı

 

“Cezayir’e gittiğimizde tam bir şokla karşılaştık, askerler Cezayirliler’in eylemlerini engellemek için herseyi yakıp yıkıyorlardı.”

 

Aussoresses 1957’de Casbah’nın (Cezayir’de bir bölge) bombalanması ve Frente Liberacion Nacional’a (FLN) karşı yürütülen istihbarat çalışmalarının yöneticisiydi. Aussoresses emirleri General Marcel Bigeard’dan alıyordu. Bigeard Hindi-Çin’den tecrübeleri yanı sıra zengin bir adam olarak da dönmüştü.

 

“Şüphesiz savaşmak bizim tercihimiz değildi. Biz doğal olarak ülkemizin çıkarlarını savunuyorduk. Fakat bu işin hiç de düşündüğümüz kadar olmayacağını kısa zaman içinde anladık. Cezayir’de kurduğumuz organizasyonun temeli hücrelere dayanıyordu. Her hücre üç kişiden oluşuyor ve başında bir general sorumluydu. İstihbarat çalışmaları yanı sıra dezenformasyon da yaptığımız oluyordu. Tutukluları bazen işkenceden geçirdiğimiz oluyordu. Onlara ‘gehgeh’ diyorduk, bu Cezayir’de çok aşağılayıcı bir sözdü.”

 

Ölüm Okulu’nun öğrencileri yöntemlerinin çoğunu Cezayir’de denedi. O dönemin Cezayir polis şefi Paul Teitgen, daha sonra 24 bin kadar memur kullandıklarını, hapishaneye ihtiyaç duymadıklarını çünkü tutukluları ortadan kaldırdıklarını söyleyecekti. Teitgen’in açıklamaları arasında en ilginci ise, “Bazen tutukluları Bigeard’a gönderiyorduk. Bigeard onların helikopterden denize atılması talimatı veriyordu” sözleri. Çünkü bu yöntem daha sonraları Arjantin cuntasının en çok rağbet ettiği yöntem olacaktı.

 

Modern savaşın temelleri

 

Şüphesiz 1958’de kullanılan yöntemler dünyanın başka yerlerinde de kullanıldı. Aussoresses ise tecrübelerini bir kitapta topladı: "Modern savaşın temelleri." Bu kitapla yetişen öğrenciler arasında daha sonra Arjantin cuntası için çalışan Alcides Lopez Aufrac da yer alacaktı.

 

1959 yılında Arjantin ve Fransa karşılıklı bir askeri anlaşma imzaladı. Anlaşma çerçevesinde Buenos Aires’te bugün bile sır gibi saklanan bir istihbarat okulu açıldı. 1961 yılıda ise 14 Latin Amerika ülkesinde açılan istihbarat okullarının direktörü Aufrac olacaktı. Aslında ABD’nin 1946’da Panama’da açtığı okul (Okul daha sonra “diktatörler okulu” olarak anılacaktı), Latin Amerika’da gerilla hareketlerini engellemek icin açılan ilk okuldu ama Fransızlar kontrgerilla hareketleri konusunda daha tecrübeliydiler. Aynı yıl Aussoresses Washington’a askeri ateşe olarak atandı.

 General Alcides Lopez Aufrac

 

Latin Amerika’da açılan istihbarat ofislerinin başına ise General Pierre Mesmer getirildi. Bu eski ahbapların biraraya geldiği yer ise Fort Bragg askeri okulu oldu, yani Plan Fenix adıyla Vietnam’da 20 bin kişinin öldürülmesinin planlandığı yer.

 

Fort Bragg’da biraraya gelen eski silah arkadaşları Brezilya cuntasına ve Şili gizli istihbarat teşkilatı DINA’nın da yardımına koştu. Bir dönem DINA için çalışan Manuel Contreras daha sonraları Aussoresses’i tanımadığını ama arasıra Manaus’a (Brezilya) geldiğinden haberi olduğunu söyleyecekti.

 

1975 yılında ise okulun öğrencileri Arjantinli general Harguideguy ve Bessane ile ilişkiye geçti.

 

Bessone: “İlk amacımız devrimci hareketin tansiyonunu düşürmekti, üniversitede birçok ajan kullanarak karşı çalışmalar yaptık. Kullandığımız yöntemlerin çoğu Fransızlar’a aitti, onlar da Cezayir’de o yöntemleri denemişti. Bugün 7 bin kayıptan bahsediliyor (Bu rakam yalnızca Bessone’nin başında olduğu polis teşkilatının sorumlu tutulduğu kayıp sayısı, gerçek rakam 30 bin). eminim şimdi onlar da bizi izliyordur.”

 

General Albano Harguindeguy ise Bessonee’den daha açık konuşacaktı.

 

“Ortada bayrağı, ideolojisi belli olmayan bir hareket vardı. Biz askerler olarak ülkemizi savunmak durumundaydık. Kayıplardan biz değil polis sorumlu tutulmalı.”

 

General Harguindeguy ülkesini savunmuştu, tıpkı öğretmenleri Fransız generallerinin Cezayir için söylediği gibi...