İstanbul: 4 Elementin Kenti

-
Aa
+
a
a
a

1985 yılında, Yunanistan Kültür Bakanı olan Melina Mercouri, Avrupa Kültür Başkenti fikrini ortaya atmıştı. Aynı yıl, Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi, projenin kapsamını belirledi ve uygulamaya koydu. 1985'ten 2000 yılına kadar Avrupa Birliği'ne üye olan ülkelerin kentlerinden biri Avrupa Kültür Başkenti olarak seçildi. 2000 yılına gelindiğinde, yeni binyıl nedeniyle, Avrupa Kültür Başkenti unvanı, AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerini kapsayacak şekilde genişletildi. Avrupa Kültür Başkenti unvanı hem birden fazla kente, hem de AB Adayı olan ülkelerin kentlerine verilmeye başlandı.

 

Aynı yıl, çeşitli sivil toplum kuruluşundan oluşan İstanbul 2010 Girişim Grubu, İstanbul'un Avrupa Kültür Başkenti başvurusu için  çalışmaya başladı. Kültür ve sanat dünyasından isimler,  akademisyenler, yöneticiler ve yeni STK temsilcilerinin katılımıyla genişleyen Girişim Grubu, Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Valiliği, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın da desteklerini alarak, 2010 yılında İstanbul'un Avrupa Kültür Başkenti olarak seçilmesi için "İstanbul: 4 Elementin Kenti" başlıklı dosya hazırladı ve 13 Aralık 2005'te, Brüksel'de Avrupa Konseyi'nin Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü'ne sundu.AB yasaları çerçevesinde adaylığın kesinleşmesiyle, adaylığın gerçekleşeceği tarih arasında beş yıllık bir hazırlık süresi olması gerekiyor. Bu nedenle 2010'a ilişkin kararın 2006'da alınmış olması gerekiyor. Adaylar arasından seçim bu ayın, yani 2006 Mart ayının, sonunda yapılacak... 2010 yılı için Avrupa Kültür Başkenti adayları, AB ülkeleri arasından Macaristan ve Almanya olarak belirlenmişti. Böylece Macaristan'ın Pecs, Almanya'nın Essen ve Görlitz kentleri 2010 yılı için adaylıklarını belirttiler. AB üyesi olmayan ülkeler arasında başvuruda bulunan diğer adaylar ise, Ukrayna'dan Kiev ve Türkiye'den İstanbul oldu.İstanbul 2010 Girişim Grubu, 14 Mart 2006 Salı günü, Brüksel'de, Uluslararası Seçici Kurul önünde, İstanbul'un 2010 adaylığı ile ilgili son derece başarılı bir sunum ve savunma yaptı. Bu sunum 2000 yılından beri devam eden çalışmanın en önemli aşamasıydı.

Girişim Grubu, "4 Elementin Kenti" başlığının ana fikrini şöyle anlatıyor:"İstanbul, yüz binlerce yıllık tarihinde, üç büyük imparatorluğun başkenti, üç semavi dinin, birçok medeniyetin buluşma noktası ve en önemlisi çağlar boyunca birlikte yaşam kültürünün hayat bulduğu bir kent. Biz de yaşamın sırlarını simgeleyen 4 elementi bu kentin özellikleriyle birleştirdik ve projeleri Toprak, Hava, Su ve Ateş elementleriyle temsil ettik.Dedik ki: İstanbul, '4 Elementin Kenti' başlıklı dosyasıyla, kendi gerçeğini görerek dünyayla bütünleşsin. Kendisini çağlar ötesine taşıyacak yeni kültürel projelere imza atarken İstanbul'un adı toprak, hava, su ve ateş kadar vazgeçilmez olsun..." Uluslararası Seçici Kurul kararını beş hafta içinde verecek ve Avrupa Parlamentosu'na görüşünü almak üzere bir rapor yollayacak. Parlamento bugüne kadar Seçici Kurul'un aksine görüş bildirmemiş.

Bu aşamadan sonra Avrupa Konseyi Seçici Kurul'un raporunu ve Avrupa Parlamentosu'nun görüşünü de dikkate alarak bir tavsiye kararı hazırlayacak ve Ekim 2006'da Konsey'e gönderecek. Tavsiye kararı, nihai karar için, Kasım 2006 yılında yapılacak olan Kültür Bakanları Konseyi'ne sunulacak.

 

Peki, İstanbul Avrupa Kültür Başkenti olursa ne olacak? Bu sorunun cevabını gayet ayrıntılı olarak İstanbul 2010 Girişim Grubu'nun web sitesinde bulabilirsiniz.