|
|
All Music Guide oldukça zengin, içinde “yok-yok” bir site. Müziğin hemen tüm türleri ile ilgili bilgiler içermekle kalmıyor, aynı zamanda, filmler ve hatta bilgisayar oyunları hakkında da ne ararsanız buluyorsunuz. Ama konumuz elbette caz. Herhangi bir müzisyen, albüm, parça, tarz ve yapımcı şirket bazında arama yapabileceğiniz müthiş bir bilgi bankası sunuyor size. Bir müzisyen hakkında bilgi mi aradınız, bombardımana hazırlıklı olun: özgeçmişi, çıkardığı tüm albümler, çalıştığı müzisyenler, kimlerden etkilendiği, bestelerinin başka hangi müzisyenlerin albümlerinde yeraldığı, All Music Guide’a göre albümlerindeki en iyi parçalar, benzeri diğer müzisyenler vs. Ve arzu ettiğiniz takdirde, başka sitelere bağlanarak, hemen size bu albümleri satın alma imkanı. Ama her vicdanlı tur rehberinin yapacağı gibi, alışveriş konusunda ilk önünüze gelen siteden albüm almamanız konusunda sizleri uyarmak isterim, fiyatlar siteler-arası çok farklılıklar gösterebiliyor!
 | Eğer bir araştırma yapacaksam (diyelim bilmediğim bir müzisyenin albümünü alacağım), ilk uğrak yerim burasıdır, ama bilgileri aldıktan sonra, burada fazla vakit kaybetmem... Hele hele önerilere hiç kulak asmam; All Music Guide, kendisi bir alışveriş sitesi olmadığı için müşterilerle sıcak temas halinde değil. Durum böyle olunca da, öneriler, bir takım kısıtlı verilerin ve bazı kişilerin tavsiyelerinin dışına çıkamıyor; çoğunlukla isabetsiz oluyorlar. Hani, bir müzik markette seçtiğiniz bir, iki CD’yi elinizde görüp de aniden yanı başınızda beliren satıcı, sadece seçtiğiniz o iki albümden yola çıkarak size uzuuun bir öneri listesi getirir ya... Halbuki o CD’ler belki de zevkinizin hiç de uyuşmadığı birine hediyedir sadece. Hiç bir yolculuk alışverişsiz olmaz, hatta olmamalı da! Sırada, Amazon.com var. Burada çeşitli şekillerde takılmak mümkün. Mesela, ne istediğinizi biliyorsunuzdur,albümün adını yazıp |
Öneriler konusunda Amazon’un konumu şüpheyle yaklaştığımız All Music Guide’dan çok farklı. Çünkü Amazon herşeyden önce bir alışveriş sitesi ve internetteki en eski ve en çok ziyaret edilen sitelerden biri. Hal böyle olunca da ellerinde çok değerli tüketici bilgileri birikiyor zamanla ve Amazon bu istatistikleri çok yerinde ve etkin bir şekilde kullanıp muhteşem tüketici profilleri çıkarıyor ve bu sayede de herkesten çok daha sağlıklı öneriler listesi yaratabiliyor. Bir albümü alışveriş sepetinize attığınız zaman üç değişik öneri listesi çıkıyor karşınıza ki bunlardan “bu albümü alan diğer müşterilerimiz şu albümleri de aldılar” listesi en yararlısı. Buradan yola çıkarak tanımadığım pek çok müzisyenin albümünü aldığımı ve memnun kaldığımı söyleyebilirim. Ama, bu memnuniyet, sizin ne kadar eski bir müşteri olmanızla çok paralel. Yoksa, eskiden yapılan öneriler değil işe yaramak, bazıları inanılmaz ölçülerde komik olurdu (aldığınız bir kitabın ismini taşıyan bir albüm önerisi gibi).
Amazon’un çok faydalandığım başka bir hizmeti ise “alerts” adını verdikleri ve sevdiğiniz müzisyenlerin adını bir kez verdikten sonra, bunların her yeni albümü çıktığında sizleri bir e-mail’le haberdar eden posta servisleri. Böylece, sevdiğiniz bir müzisyenin albümü çıktığında ilk siz haberdar oluyorsunuz. Sitede ayrıca bir de sürekli güncellenen “yeni çıkan albümler” sayfası var ki, geri kalanları da buradan takip edebiliyorsunuz.
“Olmazsa olmaz” listesinden Amazon Amerika’nın uzantısı olarak yer aldığından “yarım porsiyon” olarak nitelediğim site ise Amazon Britanya. Ana şirket, daha çok Amerikalı’ların bildikleri ve tercih ettikleri müzisyenlerin albümlerini satarken, sitenin İngiltere Şubesi’nde ise Avrupa Caz’ı hak ettiği ilgiyi görüyor. Örneğin, ana sitede kaliteli yapımlarıyla biz cazseverlerin yıllardır vazgeçemediği ECM şirketinden albüm çıkaran bir sürü önemli müzisyenin adı bile geçmezken, İngilizler bu şirketle çalışan pek çok müzisyenin diskografisini sergiliyorlar sitelerinde. Tek dezavantajları, Amerika ile bilgi alışverişinde bulunamadıklarından dolayı sizi sıfırdan tanımaya başlıyorlar ki, bunun yaratacağı handikaplardan zaten sözetmiştik. Amazon’un diğer yan şirketlerinde de durum benzer. Yani o ülkelerin (Fransa, Almanya, Japonya) dilini çat pat biliyorsanız, buralarda da diğer sanal ülkelerde bulunmayan farklı müzisyenlere ağırlık verildiğini görebiliyorsunuz.
Turumuza çok yeni eklenen ve yıldırım hızıyla “olmazsa olmaz” listesinin son durağı haline gelen site ise bir Türk lokumu: Akusta Music! Ancak, itiraf etmeliyim, bu sitenin apar topar o benim daracık “vazgeçilmezler” listeme girmesinde zamanlama çok önemli bir rol oynadı. Siteye girer girmez, Amazon’dan daha geçen hafta getirttiğim bazı albümlerin yarı fiyatına satıldıklarını görünce, önce bir ter bastı ama sonra “mal bulmuş mağrıbi” gibi sıkı bir alışverişe başladım...
Akusta aynı zamanda ECM’in de Türkiye distribütörü. Bu nedenle sitelerinde –başka yerlerde (mesela Amazon, CDNow, vs.) öyle pek kolay bulamadığımız albümlere yer veriyorlar. Bu sitede ayrıca caz yazıları, albüm değerlendirmeleri, röportajlar, öneriler de bulmak mümkün. Göze çarpan en önemli eksikliği ise (ve bu bayağı sıkı bir eksiklik!) satışa sunulan CD sayısının yeterli olmayışı. Ama ilgililer bu eksikliğin farkındalar ve kısa zamanda gidermek için gerekli alt yapı çalışmalarına da başlamış durumdalar.
Bir de şunu unutmamak lazım; bunlar benim keşiflerim, kendime çizdiğim bir yol. Bu yola zaman zaman yeni duraklar ekleniyor, eskileri cazibelerini korumazsa, haritamdan siliniyor. Ama sanal caz dünyası çok büyük, keşfetmekle bitmez. Bir cazsever olarak sizin de bir yolunuz olmalı... uğramadan edemeyeceğiniz, müdavimi olacağınız bir kaç yer, arada bir de olsa uğramaktan hep zevk alacağınız diğer mini duraklar. Eminim sizlerle konuşma fırsatım olsa –aslında sanal olarak var biliyorsunuz!-, kaçırdığım daha ne yerlerden haberim olacak.
Yolunuz açık olsun!
(Metnin "duygusal öğeler" de içeren tam hali "İnternetim olmadan asla!" başlığıyla Jazz Dergisi’nin 25. sayısında yayımlanmıştır.)
