Antroposen Sohbetler'de Utku Perktaş, iklim krizinin etkisiyle 20. yüzyılın başından bu yana Türkiye'deki buzulların erimesi üzerine konuşuyor.
Türkiye'de Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde, daimi kâr sınırının üzerindeki dağlarda buzullar bulunmaktadır. Bu buzullar genellikle vadi buzulları ve buzyalağı buzulları şeklinde kendini gösterir. Ayrıca, Türkiye'nin tek doruk buzulu Ağrı Dağı'nda yer alır ve ülkedeki en geniş alanı kaplayan buzuldur. Yaklaşık 10 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Ancak, maalesef, 20. yüzyılın başından bu yana Türkiye'deki buzulların eriyip gerilediği gözlemlenmektedir.
Cilo Buzulları: Küresel Isınmanın Acı Gerçeği
Hakkari-Yüksekova sınırında bulunan ve 20 bin yıllık bir tarihe sahip olan Cilo Buzulları, küresel ısınmanın etkisiyle giderek küçülmektedir. 2009'dan bu yana yapılan gözlemler, buzullarda önemli bir küçülme olduğunu ve buzulların kapladığı alanın çok azaldığını ortaya koymaktadır. Eğer bu erime hızı bu şekilde devam ederse, bölgedeki buzulların 20 ila 30 yıl içinde tamamen yok olabileceği de yadsınmaz bir gerçek.
İklim Değişikliği ve Buzul Erimeleri: Türkiye'nin Gerçek Tehlikesi
Son 100 yılda ortalama yüzey sıcaklıklarının arttığı göz önüne alındığında, Dünya'nın ısındığı şüphe götürmez bir gerçek. Hakkari bölgesindeki buzulların %48'inin eridiğini gösteren çalışmalar, bu bölgedeki dramatik değişikliği ortaya koymaktadır. Kış mevsiminin kısalığı ve ortalama yüzey sıcaklıklarındaki artış, buzulların onarımını neredeyse imkansız hale getirmiş durumda.
Buzulların Yok Oluşu ve Ekosistem Değişiklikleri
Tatlı su kaynakları, dünyadaki su hacminin % 1 ila 2'sini temsil eder ve buzullar tatlı su kaynakları için kritik öneme sahiptir. Ancak, küresel ısınma nedeniyle dünya genelinde buzul kayıpları devam etmektedir. Bu kayıplar, buzulların bulunduğu ekosistemlerde de değişikliklere neden olmaktadır. Soğuk iklimleri seven türler, artan sıcaklıklar nedeniyle yeni yaşam ortamları bulmak için dağılımlarını değiştirirken, sıcak iklimleri seven türler de buzullardan arta kalan alanlara yayılmaktadır. Bu değişiklikler, ekosistem yapısında önemli değişikliklere yol açmaktadır.
İklim Krizi ve Su Kaynaklarımızın Geleceği
Bugün içinde bulunduğumuz iklim krizi, bir sonraki pandeminin kuraklık olabileceğine işaret etmektedir. Buzulların erimesi, tatlı su depolarının geri dönüşümsüz bir şekilde kaybolduğunun bir göstergesidir. Türkiye, kendi coğrafyasında buzullarını kaybederken, su kaynaklarını da hızla tüketmektedir. Bu nedenle, buzulların yok oluşu, sürdürülebilirlik açısından görmezden gelinmemesi gereken en acil konulardan biri niteliğinde.
