Yeni yıl kararları

Bu hafta, evrim kuramı tartışmalarına kısa bir ara vererek, yılbaşına özel bir 'yeni yıl kararları' programı yapıyoruz. Yeni bir yıla girerken hayatımıza dair kararlar almak çoktandır bir tür gelenek halini aldı. Ama niye ve bu kararları ne kadar zaman içinde unutuyoruz?

'Yeni yıl kararları'nın ne olduğu, dönemden döneme, hatta yıldan yıla değişiyor. Bugünlerde herkesin en önem verdiği konuların başında önce bedensel, sonra zihinsel sağlık - fitness - geliyor. Finansal durumumuzun iyileşmesi ve kilo vermek de her zamanki gibi en başlarda.

Bu haftaki programın verilerini, Forbes dergisinin 2023 sonlarında yaptırdığı bir anketten derledim.

Tabii bu veriler, dönemsel olmasının yanı sıra bütün dünya nüfusuna ait tercihleri de yansıtmıyor. Yani yıl kararları denince akla gelen ilk listelerden birisi, ünlü sosyalist müzisyen Woodie Guthrie'nin 1 Ocak 1943'de defterine yazdığı kararlar/istekler.

Forbes dergisindeki tercihlerden farklı olarak, Guthrie, bu 33 karardan oluşan listenin en başında, 'Daha çok ve daha iyi çalış'; en sonunda ise 'Uyan ve mücadele et' demiş.

Peki yılın ilk günü kalıcı olacağı, hatta hayatımızı değiştireceği inancıyla aldığımız bu kararları ne kadar sürdürüyoruz; kararlılığımız ne zaman tavsamaya başlıyor? 

Nüfusun yaklaşık yarısı için bunun cevabı yalnızca üç ay!

Yılın ilk günü aldığı kararlara bütün yıl boyunca sadık kalan insanların oranıysa, Forbes anketine göre %1 ve maalesef, 'ne yaparsak bu kararları uzun süre uygulamaya devam edebiliriz?' sorusunun da tek cümlelik, düz, basit ve mucizevi bir cevabı yok.

Yeni yıla atfettiğimiz önem, uzun süredir bizimle. 1916 tarihli şu yazıda, örneğin ünlü İtalyan düşünürü Antonio Gramsci, yılbaşı fikrinden niçin hoşlanmadığını çarpıcı bir dille anlatıyor.

Yeni yıla özel bu tartışmayı noktalayıp, gelecek haftadan itibaren evrim kuramı konusuna bir kaç hafta daha devam etmek üzere geri döneceğiz.

Herkese kararlarımızın kalıcı olacağı iyi bir yeni yıl dileğiyle,