Türkiye en sıcak dördüncü yılını 2019'da yaşadı

-
Aa
+
a
a
a

Ekosfer Derneği’nin Meteoroloji verilerinden derlediği bilgilere göre Türkiye’nin 1970-2018 yılları arasındaki ortalama yüzey sıcaklığı 13,2 derece iken, 2019’da bu değer 1 derece artarak 14,2’ye ulaştı.

Fotoğraf: Yeşil Gazete
Gezegenin Geleceği: 8 Ocak 2020
 

Gezegenin Geleceği: 8 Ocak 2020

podcast servisi: iTunes / RSS

Ekosfer Derneği’nin Meteoroloji verilerinden derlediği bilgilere göre Türkiye’nin 1970-2018 yılları arasındaki ortalama yüzey sıcaklığı 13,2 derece iken, 2019’da bu değer 1 derece artarak 14,2’ye ulaştı. Böylece Türkiye en sıcak dördüncü yılını 2019’da yaşamış oldu. Türkiye tarihinin en sıcak yılını 2018 ve 2010’da 15,1 dereceyle yaşamıştı. Yaşanan en sıcak beş yılın son 10 yıl içinde gerçekleşmesi, Türkiye’nin iklim değişikliğinden etkilendiğinin net bir kanıtı. Son 49 yıllık sıcaklık ortalamaları göz önüne alındığında 2019’da Nisan ve Temmuz ayları dışında 10 ayın sıcaklığı ortalamanın üzerinde seyretti. Özellikle sonbahar ve kış aylarında ortalama sıcaklık daha da arttı. Haziran 2019 23,4 derece ile 49 yılın en sıcak haziranı oldu. Öte yandan Avrupa Birliği’nin iklim değişikliği gözlem kurumu Copernicus Climate Change Service, 2019 Temmuz’unun dünya tarihindeki en sıcak temmuz ayı olduğunu duyurdu. Dünya Meteoroloji Örgütü’nün her yıl düzenli olarak yayımladığı İklim Durumu Raporu’nun ön bulguları ise 2019 yılının, tarihteki en sıcak ikinci yıl olacağına işaret ediyor. Ekosfer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, iklim ve enerji uzmanı Özgür Gürbüz şöyle konuştu: “En sıcak yılların arka arkaya yaşanması, sıra dışı hava olaylarının sayısının ve şiddetinin artması iklim krizinin etkisini giderek artırdığını gösteriyor. Yangın yeri dünya olunca kaçıp başka bir yere gitmek mümkün değil. Bu yangını çıkardığımız gibi söndürmeliyiz. Bunun yolu da petrol, kömür ve doğalgaz tüketimini azaltmaktan geçiyor. Türkiye ise kömür santrallerine kirletme izni vererek, yeni köprüler ve yollar aracılığıyla petrol tüketimi ve dışa bağımlılığı artırarak yangına körükle gidiyor. Yangını söndürmek için politika değişikliği şart, güneş enerjisini, enerji verimliliğini enerji politikalarının  merkezine koymazsak yangın birkaç yıl içinde kontrolden çıkacak.”

Çevreye zararda bir İngiliz 73 Ruandalıya bedel

İklim Haber’den Çisil Sevinç’in çevirisine göre, ortalama bir İngiliz bu yılın ilk iki haftası sona erdiğinde, Afrika’daki herhangi yedi ülkeden bir vatandaşın yıllık karbondioksit emisyonuna ulaşacak. Oxfam’ın yayımlanan araştırmasındaki bulgulara göre; bir Birleşik Krallık sakini, Ruandalı bir kişinin bütün yılki karbon emisyonuna sadece beş günde ulaşıyor. Yani zarar vermede bir İngiliz 73 Ruandalı’ya bedel. Yılın ikinci haftası başlarken ortalama bir İngiliz vatandaşının emisyonu Madagaskar, Malawi, Etiyopya, Uganda, Guinea ve Burkina Faso’nun kişi başı yıllık emisyonuna eşdeğer olacak. Oxfam Birleşik Krallık Başkanı Danny Sriskandarajah, çalışmanın gözler önüne serdiği sarsıcı küresel eşitsizlik hakkında konuştu: “Sadece birkaç gün içinde Birleşik Krallık’taki yüksek karbon emisyonlu hayat tarzımızın bazı fakir ülkelerdeki insanların yıllık karbon ayak izine eşit olması son derece şok edici. Buna karşın teşvik edici olan şey, İngilizlerin eyleme geçmekteki istekliliği.” “Halkın çoğunluğu karbon ayakizini azaltma yönünde karar almışken, bizi 2050 yılına kadar sıfır karbon emisyonu hedefine ulaştıracak yola sokması için başbakandan cesur bir yeni yıl kararı bekliyoruz.” diyen Sriskandarajah, sözlerini “Birleşik Krallık hükümeti gelecek yıl küresel iklim müzakerelerine ev sahipliği yapmaya hazır. Hükümetin iklim değişikliği ile mücadeleye önderlik etme konusunda son derece ciddi olduğunu göstermesi gerekiyor.” şeklinde sonlandırdı.

İrlanda petrol ve dizel otomobilleri yasaklıyor

Bu arada İrlanda’da hükümet, karbon emisyonunu düşürmek ve çevre koruma planları kapsamında petrol ve dizelle çalışan otomobilleri 2030’dan itibaren yasaklama kararı aldı. Ülke trafiğinde bulunan araçların %85’i fosil yakıt kullanan İrlanda’da Çevre Bakanı Richard Bruton bu doğrultuda benzinli ve dizel araçları yasaklayan bir yasa tasarısı hazırladıklarını açıkladı. Hazırlanan yasa tasarısına göre 2030’dan itibaren geçerli olacak karar sonrası ülkede benzinli ve dizel araçların satışı yasaklanacak. Bakan Bruton 2030 itibariyle ülkede satılan tüm yeni araçların elektrikle çalışan taşıtlar olmasını hedefledikleri ve 10 yıl sonunda ülkede 1 milyon elektrikli araç olmasını amaçladıklarını aktardı. Bruton, İrlanda’nın seragazı emisyonunun giderek yükseldiğini ve bu durumun bir an önce tersine dönmesi gerektiğini söyledi. Hazırlanan yasa tasarısına göre ayrıca İrlanda Hükümeti, İklim Hareketi Planı dâhilinde yeni yapılan binalarda 10 araçlık park yeri ve bir araç şarj noktası olmasını şart koşuyor.

İklim kriziyle ilgili sergi açılıyor

İzmir’deki Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi, 30 Mart’a kadar iklim kriziyle ilgili 100 eseri bir araya getiren uluslararası bir karikatür sergisine ev sahipliği yapıyor. Sergi, iklim krizine dikkat çekmek için İsveçli iklim eylemcisi Greta Thunberg’in cuma günleri okulu boykot ederek İsveç Parlamentosu’nun önünde yaptığı “Gelecek için Cumalar” hareketinden esinle kurgulandı. Sergide, beş kıta ve 35 ülkeden 100 karikatür bulunuyor. Karikatürler iklim krizine, çevre kirliliğine, denizdeki plastik yığınlarına, çöp dağlarına ve trafik karmaşasına dikkat çekiyor. Dortmund Belediyesi de bu eylemleri destekleyenler arasındaydı. “Gelecek için Karikatürler” sergisi de bu destek kapsamında doğdu.